İsim ve Soyisim Değiştirme Davası
İsim ve Soyisim Değiştirme;
İnsanın en önemli kimliklerinden biri ad ve soyadı olarak kabul edilir. Her kişinin bir adının olması ve adının nüfus siciline yazılması kanunla zorunlu kılınmıştır. Bazı durumlarda kişiler adlarının anlamı ahlaksız olması veya telaffuzu zor olması gibi nedenlerle hayatlarında birçok zorluklarla karşılaşmaktadır.
Değişiklik Nasıl Yapılır?
Kural olarak ismin değişmezliği ilkesi benimsenmiştir. Ancak bazı durumlarda kişi ile ad arasında bulunan sıkı bağ nedeniyle haklı sebeplere dayanılarak ismin değiştirilmesine imkân tanınmıştır. Önceden isim değişikliği için mahkeme kararı aranmaktaydı. Ancak gelen yeni düzenlemeyle birlikte isminden rahatsız olanlar mahkeme kararı aranmaksızın haklı sebep sundukları takdirde ismini e-devlet yolu üzeri değiştirebilmektedir.
İsim Değişikliği İçin Haklı Sebepler
Kural olarak ad ve soyad değişikliği için mahkeme kararı aranmaktadır. Ancak yeni düzenlemeye göre aşağıda sayılan durumların varlığında mahkeme kararı aranmaksızın e-devlet üzerinden isim değişikliği talebinde bulunulabilir:
- 2525 sayılı Soyad Kanunun 3. Maddesine aykırı soyadları
- Yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan adlar
- Genel ahlaka uygun olmayan adlar
- Toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen adlar
Yukarıda belirtilen gerekçeler dışında kalan ad ve soyadı değişikliği talepleri için mahkeme kararı alınması gerekmektedir.
İsim Değişikliği İçin Son Gün
Ad ve soyad değişikliği başvurular 24 Aralık 2022 tarihine kadar, e-devlet aracılığıyla veya yazılı olarak ilçe nüfus müdürlüklerine yapılabilir.
Ad ve Soyad Değiştirme Davası
Türk Medeni Kanunu’nun 27. Maddesinde adın değiştirilmesi düzenlenmiştir.
| TMK 27. Madde Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir. Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve ilân olunur. Ad değişmekle kişisel durum değişmez. Adın değiştirilmesinden zarar gören kimse, bunu öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde değiştirme kararının kaldırılmasını dava edebilir. |
Madde gereğince adın değiştirilmesi için haklı bir nedene dayanılması gerekir. Ancak kanunumuzda haklı sebepler spesifik olarak sayılmamıştır; açık bir düzenleme mevcut değildir. Dolayısıyla hâkime bu konu hakkında takdir yetkisi tanınmıştır. Hâkim; haklı sebepleri belirlerken adın gülünç, çirkin, iğrenç veya ahlaka aykırı bir anlam taşıması, adın elverişsizliği veya telaffuzun güç olması, aynı adın birden fazla kişi tarafından kullanılması nedeni ile başkaları ile karışıklığa neden olması, din ve uyruk değiştirme, kişinin başka bir ad ile tanınması, adın kişinin ilerlemesine veya ticari faaliyetlerine engel olması, aileden birisinin ağır bir suç işlemesi gibi nedenleri göz önünde bulundurmalıdır.
Yeni düzenleme mevcut değilken isminden veya soy isminden memnun olmayan ve haklı nedenlere dayanan kişiler dilekçe hazırlayarak asliye hukuk mahkemesine dava açmak zorundaydı. Ancak gelen yeni düzenleme ile birlikte bu süreç basitleştirilmiş ve e-devlet üzerinden mahkeme kararı aranmaksızın başvuru yapma imkânı getirilmiştir.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Mehmet Can CİVAN
