Gümrük ve Dış Ticaret Hukuku

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesi

İhracat bedelinin yurda getirilmesi, oldukça önem teşkil etmektedir. İhracat yapan şirketlerin, ihracat bedelini yurda getirmemesi halinde yaptırımlarla karşılaşması muhtemeldir.

İhracat bedelinin yurda getirilmemesi halinde, idari para cezası gündeme gelecektir. Söz konusu karara karşı itiraz yolu açıktır.

İhracat Nedir?

İhracat, kişilerin bir malı ya da hizmeti yurt dışına bedel karşılığında satması anlamına gelmektedir. İhracat, hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler tarafından gerçekleştirilebilmektedir. En dar tanımıyla ihracat; “dış satım” ya da “yurt dışına satış” olarak ifade edilebilecektir.

İhracat, hem gerçekleştiren şirketlere hem de ülke ekonomisine gelir sağlama açısından fazlasıyla katkı sağlamaktadır. Dış ticaret için önemli olan ihracat, aynı zamanda ülkeler arasındaki dengenin oluşturulması veya korunmasını da sağlar.

Mersin/Türkiye’de yetiştirilen limonun Rusya’ya satılması, ihracata örnek olarak gösterilebilir.

İhracat Nasıl Yapılır?

İhracatın gerçekleştirilmesi için gereken ana süreçler:

  • İhracat Kayıt Süreci,
  • Gümrük İşlemleri,
  • Belgelerin tamamlanması şeklindedir.

İhracatta, bu süreçlerden birinde yaşanan hukuki eksiklik, diğer süreçleri de fazlasıyla etkileyecektir.

İhracat Nasıl Yapılır
İhracat Nasıl Yapılır?

İhracat ve İthalat Arasındaki Fark Nedir?

İthalat ve ihracat, birbirinin tam tersi kavramlardır. İthalat, yurt dışından mal ve hizmet alınmasıdır. İhracat ise tam tersi olarak yurt dışına mal veya hizmet satılmasıdır.

Kısacası; ihracat “yurt dışına satım”, ithalat ise “yurt dışından alım” anlamını taşımaktadır.

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesi Zorunluluğu Nedir?

İhracat bedelinin yurda getirilmesi zorunluluğu, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ ’de düzenlenmiştir.

Bedelinin yurda getirilmesi, ihracat yapılan mal veya hizmetin karşılığı olan paranın ülkeye girişini sağlamaktır. Böylece, ihracatı yapılan mal veya hizmetin ekonomik olarak ülkeye katkısı gerçekleşecektir.

İhracat Bedeli Yurda Ne Zaman Getirilmelidir?

İhracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin usul ve esaslar, İhracat Genelgesi’nde düzenlenmiştir.

Kural olarak ihracat bedelinin yurda getirilme süresi 180 gündür. Bu süre, fiili ihraç tarihinden itibaren işlemeye başlayacaktır. 180 gün azami süre olup bedelin, ithalatçının ödemesinin ardından getirilmesi esastır.

Fiili ihraç tarihi ise, eşyaya ilişkin ihracat beyannamesinin kapanma tarihidir.

İhracat işlemlerine ilişkin sözleşmelerde bedelin 180 günden fazla sürede ödenmesi öngörülebilir. Bu durumda, bedelin getirilme süresi, vade tarihinden itibaren 90 gündür. Vade tarihinin tespiti için gereken zorunlu unsurlar ise şunlardır:

  • İhracatçının yazılı olarak beyanda bulunması,
  • Öngörülen vadeyi tevsik eden proforma faturanın veya poliçenin bankaya ibraz edilmesi.

İhracatçının yazılı beyanı ile bahsi geçen proforma faturanın veya poliçenin bankaya birlikte ibraz edilmesi gerekmektedir.

İhracat bedelinin, beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden getirilmesi esastır. Bu durum zorunlu olmayıp bedelin farklı bir döviz üzerinden getirilmesi de mümkündür. Yine bedelin, yolcu beraberinde getirilmesi de mümkündür. Bu durumda, gümrük idarelerine beyanda bulunma zorunluluğu bulunmaktadır.

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesine İlişkin İstisnalar Nelerdir?

Kural olarak ihracat bedelinin yurda getirilme süresi 180 gündür.

İhracat Genelgesi’nde 180 günlük süreye bazı istisnalar getirilmiştir. Bu istisnalar şunlardır:

  • Müteahhit firmalarca yapılacak ihracat,
  • Konsinye yoluyla yapılacak ihracat,
  • Uluslararası fuar, sergi ve haftalara bedelli olarak satılan mallar,
  • Geçici olarak ihracatı yapılan mal ve hizmetler,
  • İhracat Rejimi ve Finansal Kiralama Mevzuatı çerçevesinde kredili veya kiralama yoluyla yapılan ihracat.

Müteahhit firmalarca yapılacak ihracatın bedelinin 365 gün içerisinde yurda getirilmesi zorunludur.

Konsinye yoluyla yapılacak ihracatta bedelin kesin satışa müteakip yurda getirilmesi zorunludur.

Uluslararası fuar, sergi ve haftalara bedelli olarak satılan malların ise gönderildiği fuar, sergi veya haftanın bitiminden itibaren 90 gün içinde getirilmesi gerekmektedir.

Geçici ihracatta ise, sürenin bitiminden veya kesin satış tarihinden itibaren 90 günlük süre söz konusudur.

İhracat Rejimi ve Finansal Kiralama Mevzuatı çerçevesinde kredili veya kiralama yoluyla yapılan ihracatta, belirlenen vade tarihinden itibaren 90 gün içerisinde bedelinin yurda getirilmesi zorunludur.

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmemesi Halinde Ne Olur?

İhracat bedelinin yurda getirilmemesi halinde, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ihracatçı hakkında idari para cezasına hükmedilir.

İhracat bedelinin yurda getirilmemesi halinde uygulanacak yaptırım ve başvurulabilecek hukuki yollar hakkında bilgi sahibi olmak için “İhracat Bedelinin Yurda Getirilmemesi ve Cezası” başlıklı makalemizi ziyaret edebilirsiniz.

İhracata İlişkin Bedeller Ülkeye Nasıl Getirilebilir?

İhracata ilişkin bedellerin ülkeye getirilmesi zorunlu olup şu şekillerde yurda getirilmesi mümkündür:

  • Kabul Kredili Akreditifli Ödeme,
  • Akreditifli Ödeme,
  • Peşin Ödeme,
  • Vesaik Mukabili Ödeme,
  • Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme,
  • Mal Mukabili Ödeme,
  • Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme.
İhracata İlişkin Bedeller Ülkeye Nasıl Getirilebilir
İhracata İlişkin Bedeller Ülkeye Nasıl Getirilebilir

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesinden Hangi Ülkeler Muaftır?

İhracat bedelinin yurda getirilmesinden bazı ülkeler muaf tutulmuştur. Bu ülkeler şunlardır:

  • Yemen,
  • Moldova,
  • Gana,
  • Venezuela,
  • Lübnan,
  • Gabon,
  • Filistin,
  • Liberya,
  • Tanzanya,
  • Fildişi Sahili,
  • Küba,
  • Kenya,
  • Afganistan,
  • Gine,
  • Nijerya,
  • Angola,
  • Senegal,
  • İran,
  • Belarus,
  • Kamerun,
  • Somali,
  • Benin,
  • Sudan,
  • Cibuti,
  • Kırgızistan,
  • Suriye,
  • Kuzey Kore,
  • Etiyopya,
  • Suudi Arabistan.

İhracat Hesabı Nasıl Kapatılır?

İhracat bedelinin yurda getirilmesi halinde, ilgili kurum tarafından ihracat hesabının kapatılması tevsik edilir. Buna ilişkin düzenlemeler, İhracat Genelgesi’nde yer almaktadır.

İhracata aracılık yapan bankaların da ihracat bedelinin yurda getirilmesini izleme yükümlülüğü bulunmaktadır.

İhracat bedelinin yurda getirilmesi halinde, “İhracat Belgesi Kabul Beyanı (İBKB)” düzenlenmektedir.

İhracat hesabının kapatılması için:

  • Gümrük beyannamesi örneği,
  • Satış faturaları,
  • İndirim ve mahsup konusu belgeler aracı bankaya ibraz edilmelidir.

Sonuç Olarak;

İhracat bedelinin yurda getirilmesi, birçok hukuki işlemin içerisinde yer aldığı bir süreçtir. İhracat bedelinin yurda getirilmemesi, uygulamada genellikle aracı bankada yaşanan aksaklıklar sebebiyle ihracatçı firmalar hakkında idari para cezasına hükmedilmesine neden olmaktadır. Ekin Hukuk Bürosu olarak; ihracat bedelinin yurda getirilmemesinden kaynaklanan yaptırım ve uyuşmazlıklarda sürecin takibini uzman avukat kadromuzla gerçekleştirebilmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Av. Ennur GÜVEN & Av. Ahmet EKİN

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu