Spor Hukuku

Hakemlerin Bahis Skandalı Hukuken Ne İfade Ediyor?

  1. Hakemlerin Bahis Skandalı Hukuken Ne İfade Ediyor?
    1. GİRİŞ: SAHANIN GÖLGESİNDEKİ KRİZ

    Türkiye futbolu, tarihinin en büyük güven krizlerinden biriyle karşı karşıya.
    Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), 2025 Ekim ayında yaptığı açıklamada 571 hakem üzerinde inceleme başlattığını duyurdu. Şaşırtıcı sonuç kısa sürede geldi:

    • 371 hakemin bahis hesabı bulundu,
    • 152 hakemin aktif olarak bahis oynadığı tespit edildi.
      (TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’nun açıklaması – AA, 27.10.2025)

    Bu rakamlar, yalnızca bireysel bir etik zafiyet değil, futbolun “adalet mekanizmasının” yapısal bir sorunu haline geldiğini ortaya koydu.
    Üstelik iddialara göre bazı hakemler, tek başına 18.000’in üzerinde bahis işlemi yapmış; 42 hakem ise 1.000’in üzerinde futbol müsabakasına bahis oynamıştı.
    (Euronews Türkçe, 27.10.2025)

    Peki bu durum hukuken ne anlama geliyor? Hakemlerin bahis oynaması sadece TFF Talimatı’na aykırı bir disiplin ihlali mi, yoksa ceza hukukunda da karşılığı olan bir suç mu?

    1. HUKUKİ ÇERÇEVE: TFF TALİMATLARI VE NET YASAK
    2. Disiplin Hukukundaki Açık Yasak

    TFF’nin yürürlükteki Profesyonel Futbol Disiplin Talimatı (PFDT), bahis konusunu açık biçimde düzenler.

     

    Madde 57 – Bahis Yasağı:

    “Hakemler, futbol müsabakaları veya futbol faaliyetleriyle ilgili herhangi bir etkinlik üzerine doğrudan ya da dolaylı şekilde bahis oynayamazlar.”

    Bu hüküm, yalnızca hakemin kendi yönettiği maçı değil; futbolla ilgili herhangi bir etkinliği kapsar. Dolayısıyla, hakem kendi liginde ya da başka bir ligde bahis oynasa bile yasağı ihlal etmiş olur.

    TFF Etik Kurulu Talimatı, Resmî Gazete No: 29078, 2014

    TFF Etik Kurulu Talimatı m. 6’ya göre, “futbolun dürüstlüğüne zarar verebilecek her türlü fiil” disiplin suçu sayılır. Bahis oynama eylemi de doğrudan bu kapsamda değerlendirilir.

    III. DİSİPLİN YAPTIRIMLARI: MEN, LİSANS İPTALİ VE ÖMÜR BOYU YASAK

    1. Genel Bahis Oynama

    Kendi maçı dışında başka bir futbol karşılaşmasına bahis oynadığı tespit edilen hakem:

    • 3 ay – 1 yıl arasında görevden men,
    • sınıf düşürme veya lisans askıya alma cezasıyla karşılaşır.
    1. Kendi Maçına Bahis

    Eğer hakem kendi yönettiği maçta, sonucu ya da gidişatı etkileyebilecek şekilde bahis oynadıysa:

    • Hakemlik lisansı iptal edilir,
    • Ömür boyu hakemlikten men edilir.

    TFF Tahkim Kurulu’nun benzer nitelikteki kararları bu konuda emsal teşkil etmektedir:

    TFF Tahkim Kurulu, 2020/115 K.

    “Hakemlik görevinin ifası sırasında bahis faaliyetinde bulunduğu tespit edilen kişi, tarafsızlık yükümlülüğünü ortadan kaldırmıştır. Lisansının süresiz iptali gerekir.”

     

    1. CEZA HUKUKU BOYUTU: SORU SADECE “ETİK Mİ?” DEĞİL

    Hakemlerin bahis oynaması, belirli şartlarda ceza hukuku açısından da suç teşkil edebilir.

    SPORDA ŞİDDET VE DÜZENSİZLİĞİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN

    MADDE 11, spor müsabakalarının sonucunu etkilemek amacıyla şike veya teşvik primi sağlanmasını veya teklif edilmesini suç olarak düzenler. Bu maddeye göre, hakem, sporcu veya yöneticilerin kazanç veya menfaat temin etmesi durumunda 1–3 yıl hapis ve adli para cezası uygulanır. Suç, anlaşma yapılmış olmasa bile teşebbüs aşamasında kalmışsa cezaya tabidir. Kamu görevinin kötüye kullanılması, bahis amacıyla işlenmesi veya örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde cezalar artırılır; teşvik primi sadece takımın başarısı için verilmişse ceza yarı oranında indirilir. Mahkûmiyet halinde, kişi spor kulüpleri veya federasyonlarda yönetim ve denetim görevlerinden men edilir ve hapis cezası ertelenemez veya seçenek yaptırıma çevrilemez.

    MADDE 12 ise spor müsabakalarında güvenliği sağlamak amacıyla yasak maddelerin ve tehlikeli aletlerin saha ve seyir alanlarına sokulmasını yasaklar. Buna ateşli silahlar, kesici/delici aletler, patlayıcı veya uyuşturucu maddeler dahildir. Müsabaka alanına girişte genel kolluk ve özel güvenlik görevlileri, mülki amirin yazılı emriyle izleyici ve eşyalarını arayabilir. Yasak maddeleri satan veya bulunduran kişiler ise alandan uzaklaştırılır. Bu madde, özellikle spor güvenliği ve kamu düzeninin korunmasına odaklanır ve cezai yaptırımlardan çok idari önlemler içerir.

    Prof. Dr. Ersan Şen, 6222 sayılı kanuna ilişkin değerlendirmesinde şöyle der:
    “Hakemlerin bahis oynaması, doğrudan şike anlamına gelmez; ancak müsabakanın sonucuna etki etme kastı varsa, fiil 6222 sayılı Kanun kapsamına girer.”
    (Haber7, 2025)
    1. YARGI VE DOKTRİN GÖRÜŞLERİ: “HAKEM, SAHANIN YARGICIDIR”
    2. Danıştay Kararları

    Danıştay, hakemliğin sıradan bir iş değil, “kamu güveniyle bağlantılı bir yargısal işlev” olduğunu vurgular:

    Danıştay 10. Dairesi, 2018/2389 K.

    “Hakem, yalnızca tarafsız olmakla değil, aynı zamanda tarafsız görünmekle de yükümlüdür. Bahis oynama şüphesi dahi bu görünümü zedeler.”

    1. Doktrindeki Uzman Görüşleri
    Prof. Dr. Kemal Gözler: “Yargıç adaletin sembolüyse, hakem de sahadaki adaletin temsilcisidir. Bahis, adaletin toplum nezdindeki görünümünü zedeler.”
    Doç. Dr. N. Tosun: “Hakem, bahis oynadığı andan itibaren tarafsızlık ilkesini fiilen ve hukuken kaybeder. Bu, sistemsel bir adalet krizidir.”
    1. KULÜPLER VE VATANDAŞLAR İÇİN HUKUKİ YOLLAR
    2. Kulüpler
    • TFF’ye başvurarak, bahis oynadığı tespit edilen hakemlerin yönettiği maçların yeniden değerlendirilmesini talep edebilir.
    • Etik Kurul veya Disiplin Kurulu nezdinde itiraz ve inceleme istemi yapılabilir.
    • Maddi zarar söz konusuysa, tazminat davası açılabilir.
    1. Vatandaşlar
    • Somut delil (örneğin bahis hesabı ekran görüntüsü, işlem kayıtları vb.) varsa, TFF Etik Kurulu’na veya Cumhuriyet Savcılığı’na şikâyette bulunabilirler.
    • Bu süreçte ihbarcıların kimlikleri gizli tutulur; TFF’nin 2022 Etik Uygulama Esasları bunu güvence altına alır.


    VII. FUTBOLUN GELECEĞİ İÇİN YAPISAL DERSLER

    1. Denetim ve Şeffaflık

    TFF, hakemlerin finansal geçmişini ve bahis platformlarındaki hareketlerini düzenli denetlemelidir.
    Yurtdışında benzer krizler sonrası (ör. İtalya – 2011 Calcioscommesse skandalı) federasyonlar “Hakem Mali Şeffaflık Sistemi” oluşturmuştur.

    1. Etik Eğitim

    Hakem adaylarına yönelik “Etik ve Tarafsızlık Modülü” zorunlu hale getirilmelidir.
    FIFA, 2024 Etik Rehberi’nde “etik farkındalık eğitimini tamamlamayan hakemlerin lisans alamayacağını” düzenlemiştir.

    1. Sıfır Tolerans Politikası

    TFF ve yargı kurumları, “Bahis eylemi = sistemsel güven zedelenmesi” prensibini benimsemeli, istisnasız uygulamalıdır.Çünkü futbolun özü, adil oyundur; adalet sadece mahkeme salonlarında değil, futbol sahalarında da yaşanmalıdır.

  2. VIII. SONUÇ: HUKUKUN DÜDÜĞÜ ARTIK ÇALMALIBu skandal, yalnızca bir federasyon sorunu değil; adalet kavramına duyulan toplumsal güvenin sınavıdır. Disiplin hukuku, ceza hukuku ve etik hukuk birlikte işletilmelidir.
    Bahis oynayan hakemler, sadece kendi kariyerlerini değil, milyonların inancını da zedelemiştir.

    TFF’nin bundan sonraki süreçte;

    • Soruşturmaları şeffaf yürütmesi,
    • Tahkim ve Etik Kurul kararlarını kamuya açıklaması,
    • Denetim sistemlerini kurumsallaştırması, türk futbolunun geleceği için kaçınılmazdır.

    Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Servet DEMİR

    KAYNAKÇA

    • Türkiye Futbol Federasyonu Disiplin Talimatı, m.57
    • TFF Etik Kurulu Talimatı, RG No: 29078, 2014
    • 6222 Sayılı Kanun, m.11–12
    • Danıştay 10. Dairesi, 2018/2389 K.
    • TFF Tahkim Kurulu, 2020/115 K.
    • AA, “TFF Başkanı Hacıosmanoğlu: 152 Hakem Bahis Oynamış”, 27.10.2025
    • Euronews Türkçe, “371 Hakemde Bahis Hesabı!”, 27.10.2025
    • TDMedya, “Bahis Oynayan Hakemler Ne Ceza Alacak?”, 28.10.2025
    • Ekonomim.com, “Futbolda Bahis Skandalı Gündemi Sarstı”, 27.10.2025
    • Prof. Dr. Ersan Şen, Sporda Ceza Sorumluluğu, Haber7, 2025
    • Prof. Dr. Kemal Gözler, Hukukun Temel Kavramları, Bursa, 2023
    • Doç. Dr. N. Tosun, Spor Hukukunda Etik İlkeler, İÜHFM, 2022

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu