Çifte Vatandaşlık Nedir?
Çifte vatandaşlık nedir? Birçok ülke, vatandaşlığı “bir devlete vatandaşlık bağı ile bağlı olmak” olarak tanımlamıştır. Türk vatandaşlığı, Türk Vatandaşlığı Kanun’unun 3. Maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: “Türk Cumhuriyeti Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan kişiyi ifade eder.” Çifte vatandaşlık ise, kişinin aynı anda birden çok devletle vatandaşlık bağının bulunmasını ifade eder. Bu durum Türk Vatandaşlık Kanun’unda çok vatandaşlık olarak düzenlenmiştir: “Çok vatandaşlık (çifte vatandaşlık), Türk vatandaşının aynı anda birden çok vatandaşlığa sahip olmasıdır.”
Çifte Vatandaşlık Nasıl Kazanılır?
Her devlet uluslararası hukukun genel ilkeler kapsamında, bireyin hangi şartlarla kendi vatandaşı olduğunu kendisi düzenler. Çifte vatandaşlığın kazanılması ülkeler bakımından farklılık gösterebilir; bazı ülkeler çifte vatandaşlığı kabul etmeyebilir. Dolayısıyla ilk olarak çifte vatandaşlık hakkını elde etmek için başvuru yapılan ülkenin çifte vatandaşlık hakkında bir düzenlemenin olup olmadığı, varsa koşulları araştırılması gerekir. Türkiye, çifte vatandaşlık veren ülkelerden biridir.
Çifte Vatandaşlık Şartları Nelerdir?
Türk vatandaşların çifte vatandaş statüsüne sahip olması için aşağıdaki şartlar sağlanmış olması gerekmektedir:
- Bir başka devletin vatandaşlığını kazanmak
- Her iki devletin de çifte vatandaşlığı tanıyor olması
- İlgili devlet kurumlara bildirimde bulunmak
Çifte Vatandaşlık Kimlere Verilir?
Her iki ülke tarafından bildirilen şartları sağlayan vatandaşlar ilgili devlet kurumlara gerekli belgeleri göndererek, çifte vatandaşlık için başvuruda bulunabilirler.
Çifte Vatandaşlık Statüsü Hangi Durumlarda Elde Edilebilir?
Her devlet vatandaşlık bağın nasıl, ne zaman ve hangi şartlarda kurulacağını kendisi belirler. Türk vatandaşın çifte vatandaş statüsüne sahip olması için yukarıda sayılan şartlar sağlanmış olmak zorundadır. Çifte vatandaşlık statüsünü elde etmek isteyenler, Türk vatandaşlığın yanında başka bir devlet vatandaşlığına hak kazanması gerekir. Vatandaşlık bağı bulunan devletin kanunlarına göre çifte vatandaşlık statüsü tanınmış olması şarttır. Türk Vatandaşlığı Kanunu m.44 gereğince “Herhangi bir nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişilerin, bu durumlarına ilişkin belgeleri ibraz etmeleri ve yapılacak inceleme sonucunda kayden aynı kişiler olduklarının tespiti halinde, nüfus aile kütüklerindeki kayıtlarına çok vatandaşlığa sahip olduklarına dair açıklama yapılır.”
Çifte Vatandaşlık Başvurusunun Reddi Kararın İptal Davası
Çifte vatandaşlık şartlarına sahip kişiler gerekli belgeleri ilgili kurumlara sundukları takdirde başvuru incelenir ve duruma göre idare tarafından olumlu ya da olumsuz bir karar verilir. Verilen kabul veya ret kararları idari işlem niteliğindedir. İdare, mevzuatta düzenlenen şartların sağlanmaması veya eksik evrak gönderilmesi nedeniyle başvuruyu reddedebilir. Başvurusu reddedilen kişiler, ret kararın hukuka aykırı olduğunu düşündekileri takdirde, ret kararın iptal talebiyle dava açabilirler. Kararın iptal davasında görevli mahkeme idare mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise kararı veren idarenin bulunduğu yer mahkemesidir. Dava açma süresi kararın ilgilisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gündür.
Av. Ahmet Ekin & Stj. Av. Mehmet Can CİVAN
