Kira Bedeli Nedir?
Kira sözleşmesi, taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen ivazlı bir sözleşme niteliği taşımaktadır.
Kiraya veren; kiralananı, kiracının kullanımına teslim ve kira süresince ondan yararlanmasına uygun bir şekilde bulundurmak zorundayken, kiracı ise, kiraya verene bir kira bedeli ödemeyi üstlenmektedir.
Kira Bedelinin Belirlenmesi
Kira bedeli, sözleşmenin esaslı unsurlarından birini oluşturmaktadır. Uygulamada kira bedeli genellikle nakdi para olarak kararlaştırılabilir ancak bu paralar milli para ve döviz niteliğinde de olabilir.
Kira sözleşmesinin geçerli olarak meydana gelebilmesi için, sözleşmenin esaslı unsurunu oluşturan kira bedelinin, belirli ya da objektif olarak belirlenebilir nitelikte olması taraflar arasında bu konuda uyuşmazlık çıktığında kolaylık sağlayacaktır.
Türk Borçlar Kanunu’nun 313. Maddesine göre, “Kiracı, kira bedelini ödemekle yükümlüdür.”
Ödeme zamanının belirlenmesinde öncelik sözleşmede kararlaştırılan ödeme günüdür. Sözleşmede kararlaştırma yoksa yerel âdete bakılır. Yerel âdete göre de belirleme yapılamıyorsa sözleşmenin süresine bakılmaksızın her ayın sonunda ve en geç sözleşme bitiminde ödeme yapılması gerekmektedir.
Genelde uygulama kiranın oturmadan ödenmesi şeklinde olup peşin ödeme şeklindedir.
Kira Bedelinde Ödeme Yeri
Sözleşmede kararlaştırılan ödeme yerinde ödemenin yapılması zorunlu olup kira bedelleri genelde banka hesabına ödenmektedir.
Sözleşmede kararlaştırılmamışsa kira bedeli para borcu olmakla kiraya verenin yerleşim yerinde ödenir. Konutta ödemeli PTT havalesi ile ödenirse gönderinin net tutarda yapılması gereklidir.
İndirim, Fesih veya Tahliye Halinde Ödenen Kiranın İstirdat Hali
Peşin ödemeli kiralarda kiralananın ayıplı olarak teslimi ile kiracının tercihi TBK m. 307. uyarınca kira bedelinden indirim olarak kullanıldığında sözleşme başında ödenen kiranın bir kısmının kiracıya iadesi gerekmektedir.
Kira süresi şayet belirli sözleşmeyse, kira bedelinin peşin olarak ödenmesi veya dönemsel ödemelerde sözleşmenin haklı olarak feshi veya tahliye halinde kiraya verende kalan fazla ödenen kiranın kiracı tarafından istirdatı söz konusu hale gelmektedir.
Yargıtay uygulamasında fazla ödenen kiranın istirdatında ve kiralanana verilen zararların tazmininde zamanaşımı süresi 10 yıl olarak uygulanmaktadır. Dönemsel ödemeli kiralarda zamanaşımı süresi ise 5 yıl olarak TBK m. 147/1’de belirlenmiştir.
Ekin Hukuk Bürosu olarak alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Av. Ahmet EKİN & Av. Barış HARMAN
