Deport Nedir?

Deport, bir kişinin yasal olarak bulunduğu bir ülkeden zorla çıkarılmasıdır.  Sınırdışı olarak da adlandırılan deport ile ilgili hükümler 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda yer almıştır. Buna göre yabancılar sınırdışı etme kararıyla, menşe ülkesine veya transit gideceği ülke ya da üçüncü bir ülkeye sınırdışı edilebilir. 

Deport işlemi genellikle, bir ülkenin vatandaşı olmayan veya oturma izni bulunmayan bir kişinin, hükümet yetkililerinin belirlediği nedenlerle, ülkeye girmesine veya kalmasına izin verilmemesi sonucu gerçekleşir.

Deport Tanımı ve Anlamı

Deport, bir kişinin bulunduğu ülkede yasal bir izin veya vatandaşlık hakkı olmaksızın bulunması veya belirli nedenlerle yasal statüsünün iptal edilmesi sonucu, zorla ülkeden çıkarılması işlemi olarak tanımlanabilir. 

Deport işlemi, bir ülkenin ulusal güvenliği, kamu düzeni, kamu sağlığı veya kamu güvenliği gibi nedenlerle gerçekleştirilebilir. Örneğin, bir yabancı ülke vatandaşı, ülkeye girdiği tarih itibarıyla oturma iznine sahip değilse veya suç işlediyse, hükümet yetkilileri tarafından deportasyon işlemine tabi tutulabilir.

Deport İşleminin Nedenleri Nelerdir?

Kural olarak bir yabancının ülkeden sınırdışı edilmesi; ülke güvenliğinin ciddi tehlike altında olması veya kamu düzeni, güvenliği ve sağlığı açısından tehlike oluşturması durumunda yerine getirilir. Deport işleminin nedenleri Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. Maddesinde düzenlenmiştir. 

Aşağıda haklarında sınırdışı etme kararı alınacak yabancılar sayılmışır:

• 5237 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi kapsamında sınır dışı edilmesi gerektiği değerlendirilenler,
• Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar,
• Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar,
• Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar,
• Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar,
• Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler,
• İkamet izinleri iptal edilenler,
• İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler,
• Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler,
• Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler,
• Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler,
• Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilen, başvurusunu geri çeken, başvurusu geri çekilmiş sayılan, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra bu Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar,
• İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar,
• Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler.

Deport Süreci ve Aşamaları

Deport sebeplerinden birinin varlığı halinde yabancı hakkında verilecek olan sınırdışı etme kararı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün talimatı üzerine veye re’sen Valiliklerce alınır.

Sınırdışı etme kararı alınan yabancılar, kolluk tarafından yakalanmaları halinde, haklarında karar verilmek üzere derhal Valiliğe bildirilir ve Valilik 48 saat içinde durumu değerlendirerek bu kişilerin sınırdışı edilip edilmeyeceğine dair kararını verir.

Sınırdılı etme kararı yabancıya ya da yasal temsilcisi veya avukatına tebliğ edilir. Eğer sınırdışı edilecek olan yabancı bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa, tebligatta karara karşı itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgi de yer alacaktır. 

Sınırdışı etme işlemi dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması halinde dava sonuçlanınyaca kadar yerine getirilmeyecektir.  Deport kararı alınan yabancının ya doğrudan sınırdışı edilmesine karar verilir ya da yabancı hakkında sınırdışı etme kararının yanı sıra, terk süresi tanınarak Türkiye’yi terke davet kararı veya idari gözetim kararı alınabilecektir. 

Deport İşleminde Adli Makamların Rolü Nedir?

Deport işlemlerinde adli makamların rolü oldukça önemlidir.

Deport kararı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün talimatı ile ya da doğrudan valilik tarafından alınır. Adli makamlar, yabancının durumunu değerlendirir ve yasalara uygun olarak sınır dışı edilmesine karar verir.

Adli makamlar, deportasyon sürecinin farklı aşamalarında da rol oynarlar. Deport kararı alındıktan sonra, yabancı itiraz etme hakkına sahiptir ve bu itirazlar genellikle adli makamlar tarafından incelenir. Adli makamlar, yabancının sınır dışı edilme işleminin yasal olarak uygunluğunu kontrol eder ve yabancının haklarının korunmasını sağlar.

Ayrıca, depor işlemi sırasında, yabancının haklarının ihlal edildiği iddialarında adli makamlar da devreye girer. Yabancılar, deportasyon sürecinde, haklarına saygı gösterilmesi, insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya kalmamaları, kötü muameleye maruz kalmamaları ve adil bir yargılanma hakkına sahip olmaları gibi konularda adli makamlardan yardım isteyebilirler.

Deport Kararının Uygulanması ve Sürecin Tamamlanması

Depor kararı alındıktan sonra, yabancıya resmi bir sınır dışı işlemi başlatılır. Bu işlem, yabancının ülkeden çıkarılması için gerekli tüm adımları içerir ve adli makamların kararını uygulamak için bir dizi prosedürü gerektirir.

Deport kararı öncelikle yabancıya tebliğ edilir. Bu kararın nedenleri, süresi ve itiraz hakkı gibi konular yabancıya bildirilir. Yabancılara ülkeyi terk etmek için bir süre tanınır.

Yabancı, deport kararına itiraz edebilir. Yabancı itiraz hakkını kullanmazsa veya itirazı reddedilirse, sınır dışı edilme işlemleri başlatılır. Bu işlem, yabancının ülkeden çıkarılması için gerekli tüm adımları içermektedir. 

Yabancının sınır dışı edilme işlemi tamamlandıktan sonra, yabancı artık yasal bir konumda değildir ve tekrar ülkeye giriş yapması yasaktır. 

Deport Avukatı Kimdir ve Görevleri Nelerdir?

Deport avukatı, yabancıların sınır dışı edilme işlemiyle ilgili yasal danışmanlık ve temsil hizmetleri sunan avukattır. Deport avukatları, deport sürecinde yabancıların haklarını korumak ve yasal süreçleri doğru bir şekilde takip etmek için çalışırlar.

Deport avukatlarının görevleri şunlardır:

• Yabancılara hukuki danışmanlık hizmeti sunmak.
• Deport işlemlerinde yabancıların temsilcisi olmak.
• Depor kararlarına karşı itiraz etmek .
• Yabancıların işlemlerini taki etmek ve yürütmek.

Deport Avukatı Hangi Durumlarda Devreye Girer?

Deport avukatı, yasal olarak bir ülkede bulunan ve sınır dışı edilme tehdidi altında olan yabancılar için hukuki temsil ve danışmanlık hizmeti sunar. Bu nedenle, bir kişi sınır dışı edilme tehdidi ile karşı karşıya kaldığında, bir deport avukatıyla çalışmak faydalı olabilir.

Deport avukatı genellikle aşağıdaki durumlarda devreye girer:

• Sınır dışı etme kararlarında,
• İltica başvurusunda,
• Göçmenlik statüsü başvuruları,
• Vize başvurularında.

Deport Avukatının Müvekkilinin Haklarını Savunma Yükümlülüğü

Deport avukatının en önemli görevlerinden biri, müvekkilinin haklarını savunmak ve yasal olarak adil bir şekilde işlem görmesini sağlamaktır. Bu nedenle, deport avukatları, müvekkillerinin yasal haklarını korumak için gereken tüm yasal işlemleri gerçekleştirirler.

Deport avukatlarının müvekkilinin haklarını savunma yükümlülüğü aşağıdaki şekillerde ifade edilebilir:

• Deport avukatı, müvekkilinin sınır dışı edilme işlemine karşı savunma yapar.
• Deport avukatı, müvekkilinin iltica başvurusunda savunma yapar.
• Deport avukatı, müvekkilinin göçmenlik statüsü başvurusunda savunma yapar.
• Deport avukatı, müvekkilinin göçmenlik yasaları ve politikaları hakkında bilgilendirilmesi ve müvekkilin yasal hakları hakkında bilgi vermek için danışmanlık hizmetleri sunar.
• Deport avukatı, müvekkilinin vize başvurusunda savunma yapar. Bu savunma, gerekli belgelerin hazırlanması, başvurunun sunulması ve savunulması gibi işlemleri içerir.

Deport İşleminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Deport işlemi, yasal bir süreçtir ve adli makamların kararına bağlıdır. Bu nedenle, deport işlemi sırasında yasal işlemlerin doğru takip edilmesi ve gerekli belgelerin toplanması çok önemlidir.

Deport işlemi sırasında, bir avukatın hizmetlerinden yararlanmak, kişinin haklarının korunması ve yasal işlemlerin doğru takip edilmesi açısından önemlidir. Deport avukatı, kişinin yasal haklarının korunmasına yardımcı olabilir ve kişinin adil bir şekilde işlem görmesini sağlayabilir.

Deport Kararına İtiraz Etme Hakkı Var Mıdır?

Sınır dışı etme kararı, nedenleriyle birlikte ilgili yabancıya veya yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. Sınır dışı etme kararına karşı itirazda bulunmak isteyen yabancı veya yasal temsilcisi, idare mahkemesine kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde başvurabilir.

Bu başvuru sırasında sınır dışı kararının verildiği makama da bildirim yapılması gerekmektedir. İdare mahkemesine yapılan başvuruların sonuçlanması genellikle on beş gün içinde olur ve mahkemenin kararı kesindir.

Deport İşleminde Haklarınızı Savunma Yolları

Yabancıların deport işlemi sırasında bazı hakları vardır ve bu hakları savunmak için farklı yollar vardır.

Deport kararına itiraz etmek için, yabancıların yasal yardım alması gerekebilir. Yasal yardım, yabancılara hukuki olarak destek sağlayarak, mahkemelerde veya diğer resmi kurumlarda savunma yapmalarına yardımcı olur.

Yabancılar, deport işlemi sırasında karara itiraz edebilirler. Bu, yabancıların haklarını korumak için kullanabilecekleri en önemli yollardan biridir.

Deport kararı hatalı veya haksız bir şekilde uygulanmışsa, yabancılar düzeltme talebinde bulunabilirler. Düzeltme talebi, yabancıların haklarını savunmak için kullanabilecekleri diğer bir yoldur.

Deport İşleminin Sonuçlarına Karşı Nasıl Tedbir Alınır?

Deport işleminin sonuçları, yabancı için çok ciddi olabilir. Bu nedenle, deportasyon işlemine karşı alınabilecek bazı önlemler vardır.

Deport işlemine karşı yasal yardım almak, yabancıların en önemli tedbirlerinden biridir. Yasal yardım, yabancılara hukuki olarak destek sağlar ve deportasyon işlemine karşı itiraz etme, savunma yapma ve haklarını koruma konusunda yardımcı olur.

Depor kararına itiraz etmek, yabancıların haklarını korumak için önemli bir adımdır. İtiraz, deportasyon kararının hatalı veya haksız olduğu iddiasıyla yapılabilir.

Deport kararıyla karşı karşıya olan yabancılar, uluslararası koruma başvurusunda bulunabilirler. Bu başvuru, yabancıların ülkelerindeki zulüm veya insan hakları ihlallerinden kaçmak için ülkelerini terk ettiğini gösterir.

Deport İşleminin Sonrası Durum

Depor işlemi sonrasında, yabancıların geri gönderilme süreci başlar. Bu süreç, yabancıların ülkesine dönüşüne yardımcı olacak düzenlemeleri içerir. Aynı zamanda yabancıların ülkeye tekrar girmesi de yasaklanabilir. 

Deportasyon işlemi sonrasında, yabancılar geri gönderme ücretlerini ödemek zorunda kalabilirler. Bu ücretler, uçuş biletleri, belgeler ve diğer lojistik işlemler için ödenen masrafları kapsar.

Deport Kararı Verilen Kişi Hangi Şartlarda Türkiye’ye Geri Dönebilir?

Genellikle sınır dışı edilme kararı verilen yabancılar, yurda giriş yasağı süresi dolmadan Türkiye’ye giremezler. Ancak, bazı durumlarda bu sürelerin dolmasını beklemek zorunda kalınmaz. Bu durumda, yabancı iki yöntemle deportasyon kararının kaldırılmasını sağlayabilir.

İlk olarak, yabancı meşruhatlı vizeye başurabilir. Bu vize ile sınır dışı süresi dolmadan Türkiye’ye giriş yapabilir. İkinci olarak, yabancı, deportasyon kararının iptali için idare mahkemesinde dava açarak kararın kaldırılmasını talep edebilir.

Deport Kararının Etkisi Ne Kadar Süre Devam Eder?

Yabancı, deport kararının ardından ülkeye tekrar girmek istediğinde, kararın kaldırılması için ilgili yasal prosedürleri takip etmek zorundadır. Yabancı, deport kararının süresi dolmadan ülkeye tekrar giremez. Ancak deportasyon kararının süresi dolarsa veya kaldırılırsa, yabancı ülkeye giriş yapabilir.

Deport kararının süresi, her durumda farklı olabilir. Bu süre, yabancının neden deport kararı aldığına ve Türkiye’de ne kadar süre kalabileceğine bağlıdır. Bu nedenle, deportasyon kararının süresi hakkında net bir yanıt vermek mümkün değildir ve her durumda farklılık gösterir.

Deport Kararının Kaldırılması İçin Yapılması Gerekenler

Depor kararının kaldırılması için, idare mahkemesinde sınır dışı kararına karşı iptal davası açılması gerekmektedir. Sınır dışı kararı, bir idari işlem olduğu için idarenin eylem ve işlemleri yargı denetimine tabidir. Bu nedenle, deport kararına karşı da yargı yolu açıktır.

Deport kararı ilgili kişiye tebliğ edildikten sonra, 7 gün içinde idare mahkemesinde dava açılması gerekmektedir. 7 günlük süre, hak düşürücü bir süredir. Bu süre içinde dava açılmazsa, yabancı dava açma hakkını kaybeder.

Genel olarak, deport kararının iptali için dava açılması yabancının ülkeden sınır dışı edilmesini engeller. Bu durumda, yabancı mahkeme kararına kadar ülkeden çıkarılmaz.

Av. Mehmet Can CİVAN & Av. Ahmet EKİN