Ceza Hukuku

11. Yargı Paketi Kapsamında Türk Ceza Kanunu’nda Değişiklikler

  • 2004 SAYILI İCRA VE İFLÂS KANUNU
  • 1136 SAYILI AVUKATLIK KANUNU
  • 4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU
  • 5235 ADLÎ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ İLE BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YETKİLERİ HAKKINDA KANUN
  • 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU
  • 5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNU
  • 5275 SAYILI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN
  • 5362 SAYILI ESNAF VE SANATKÂRLAR MESLEK KURULUŞLARI KANUNU
  • 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU
  • 5651 SAYILI İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN
  • 5809 SAYILI ELEKTRONİK HABERLEŞME KANUNU
  • 6493 SAYILI ÖDEME VE MENKUL KIYMET MUTABAKAT SİSTEMLERİ, ÖDEME HİZMETLERİ VE ELEKTRONİK PARA KURULUŞLARI HAKKINDA KANUN

maddelerinde değişikliğe gidilmiştir.

  1. YARGI PAKETİNİN GENEL GEREKÇESİ

Adalet, toplumsal düzenin, birey haklarının korunmasının ve devletin meşruiyetinin temel unsuru olup, hukuk sistemlerinin amacı yalnızca uyuşmazlıkların çözümü değil; güven, istikrar ve toplumsal barışın sağlanmasıdır. Türkiye’de 2002 yılından itibaren temel hak ve özgürlüklerin güçlendirilmesi, hukuki güvenliğin artırılması, adalete erişimin kolaylaştırılması ve makul sürede yargılanma hakkının sağlanması için çok sayıda reform yapılmıştır.

“Türkiye Yüzyılı Adaletin Yüzyılı” vizyonu kapsamında hazırlanan ve 2025-2029 dönemini kapsayan 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi, hukukun üstünlüğünü esas alan, öngörülebilir, hızlı ve insan odaklı bir adalet sistemi hedeflemekte olup bu Kanun Teklifi, söz konusu stratejinin somut adımlarını oluşturmaktadır. Teklif; yargılamaların sadeleştirilmesi, adalete güvenin artırılması, onarıcı adalet uygulamalarının yaygınlaştırılması ve ceza adalet sisteminin daha etkin hâle getirilmesini amaçlamaktadır.

Son yıllarda artan trafik yoğunluğu ve buna bağlı kazaların neden olduğu can kayıpları ve ekonomik zararlar dikkate alınarak, trafik güvenliğini tehlikeye atan fiillere yönelik cezaların artırılması öngörülmektedir. Aynı şekilde düğün, kutlama ve benzeri ortamlarda ateşli silah kullanımı sonucu meydana gelen ölüm ve yaralanmaların önüne geçmek için bu fiillere ilişkin yaptırımlar ağırlaştırılmaktadır.

Çocukların suçta araç olarak kullanılmasının toplum vicdanında yarattığı rahatsızlık ve çocukların gelişimine verdiği zarar sebebiyle, suç örgütlerince çocukların kullanılmasını engelleyecek caydırıcı cezalar getirilmektedir.

Teknolojik gelişmelere paralel olarak artan bilişim suçlarıyla mücadelede etkinliğin sağlanması için, suçtan elde edilen menfaatin bulunduğu hesapların askıya alınması, bilgi ve belgeleri süresinde iletmeyen işletmelere idari para cezası verilmesi gibi yeni düzenlemeler yapılmaktadır. Ayrıca sahte ve izinsiz aboneliklerle açılan hatların suçta kullanılması nedeniyle elektronik haberleşme alanında yeni güvenlik tedbirleri öngörülmektedir; yabancı abonelik kayıtlarının doğrulanması ve BTK’ya yetki verilmesi bu kapsamda düzenlenmiştir.

Anayasa Mahkemesi tarafından bazı kanun hükümlerinin iptal edilmesi sonucunda oluşan hukuki boşlukların giderilmesi ve uygulamadaki tereddütlerin önlenmesi amacıyla ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılmaktadır. Yine AYM’nin hukuki belirlilik gerekçesiyle iptal ettiği 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’ndaki disiplin hükümleri, disiplin suç ve cezaları arasındaki bağlantı güçlendirilerek yeniden düzenlenmektedir.

Bu Kanun Teklifi; kamu düzeninin korunması, suçla etkin mücadele edilmesi, mağduriyetlerin önlenmesi, teknolojik gelişmelere uyum sağlanması ve hukuk devleti ilkesinin gereği olan belirliliğin temini amacıyla hazırlanmıştır.

11.YARGI PAKETİ NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞÜE GİRECEK ?

Bu kanunun;

  1. a) 4734 sayılı Kanunun 53. maddesinin (j) fıkrasının dördüncü ve beşinci paragraflarında yapılan değişiklik 26/12/2025 tarihinde,
  2. b) Diğer maddeleri yayım tarihinde,

yürürlüğe girer.

20/12/1932 TARİHLİ VE 2004 SAYILI İCRA VE İFLÂS KANUNU

Başlıkİçerik
Yapılan Değişiklikİcra ve İflas Kanunu’nun 134. maddesinin 2. ve 4. fıkralarında değişiklik yapılmaktadır.
Değişiklik Gerekçesi7343 sayılı Kanundan sonra bazı ilgisiz kişilerin teminat ve nispi harç yatırmadan kötü niyetle ihalenin feshini talep ederek satışların kesinleşmesini geciktirmesi sebebiyle, bu suistimallerin önlenmesi amaçlanmaktadır.
Amaç– Açık artırma sürecinin kötü niyetle uzatılmasını engellemek.
– Alacaklı, borçlu, ihale alıcısı ve hissedarların haklarını korumak.
– Teminat/harç yükümlülüğünün işlevsel hâle gelmesini sağlamak.
2. Fıkrada Yapılan Düzenlemeİhalenin feshini yalnızca satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer, sınırlı ayni hak sahipleri ve ihaleye pey sürenler talep edebilir. Bu kişiler dışındaki talepler mahkemece dosya üzerinden ve kesin olarak reddedilecektir.
Düzenlemenin Gerekçesi (2. Fıkra)Dosyayla ilgisi olmayan kişilerin fesih talebiyle ihale sürecini uzatmalarının önüne geçmek; kötüye kullanımın TMK m.2 uyarınca korunmaması gerektiği vurgulanmıştır.
4. Fıkrada Yapılan DüzenlemeTeminat veya harcın yatırılmaması/eksik yatırılması hâlinde mahkeme bir muhtıra ile 2 haftalık kesin süre verir. Süre içinde eksik tamamlanmazsa talep derhal ve kesin olarak reddedilir.
Düzenlemenin Gerekçesi (4. Fıkra)Eksik harç/teminat nedeniyle süreçlerin uzamasının önüne geçmek ve ihalenin kesinleşmesini hızlandırmak.
Kanun Metnine Eklenen Cümleler– “Belirtilen kişiler dışında kalan kişilerce ihalenin feshi talep edilmesi halinde mahkemece talep dosya üzerinden ve kesin olarak reddedilir.”
– “Teminat veya harç yatırılmaması/eksik yatırılması hâlinde, verilen 2 haftalık kesin sürede tamamlanmazsa talep kesin olarak reddedilir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklikİcra ve İflas Kanunu’nun 278. maddesi değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiAnayasa Mahkemesi kararlarıyla bazı ibarelerin (evlat edinenle evlatlık, karı-koca, usul, sıhren üçüncü dereceye kadar hısımlar, neseben) iptal edilmesi ve mülkiyet hakkı/hak arama özgürlüğüne aykırılık gerekçesiyle madde güncellenmiştir. Ayrıca hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkesine uygun olarak iptal edilecek tasarruf süresi bir yıla düşürülmüştür.
Amaç– Borçlunun yakınlarına yapılan ivazsız tasarrufların kötüye kullanılmasını önlemek.
– Hukuki belirlilik ve öngörülebilirliği sağlamak.
– Anayasa Mahkemesi kararlarına uyum sağlamak.
1. Fıkrada Yapılan DüzenlemeAlışılmış hediyeler dışında, geçici/kesin aciz belgesi veya haciz tutanağı düzenlenmiş ya da iflas açılmadan önceki son bir yıl içinde yapılan tüm bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar iptale tabidir. (Önceki iki yıl yerine bir yıl uygulanacaktır.)
2. Fıkrada Yapılan DüzenlemeBağışlama sayılan tasarruflar bentler hâlinde belirlenmiştir:
a) Gerçek değere uygun ivaz ispatlanmadıkça: altsoy/üstsoy, üçüncü derece dâhil kan hısımları, evlilik sona ermiş olsa bile eşi ve üçüncü derece kayın hısımları, evlat edinenle evlatlık, ortak konutta yaşayan kişiler.
b) Sözleşmede borçlunun verdiği şeyin gerçek değerine göre çok düşük fiyat kabul ettiği sözleşmeler.
c) Uygun karşılığı sağlanmadığı sürece ömür boyu gelir sözleşmesi, intifa hakkı veya ölünceye kadar bakma sözleşmeleri.
Düzenlemenin GerekçesiAnayasa Mahkemesi kararlarının gerekçeleri dikkate alınarak, borçlunun yakınlarına yapılan ivazsız tasarrufların otomatik bağışlama sayılmasının önüne geçmek ve hukuki öngörülebilirliği artırmak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hükümler– Tasarruf süresi: “önceki bir yıl içinde” yapılmış bağışlamalar/ivazsız tasarruflar iptale tabidir.
– Bağışlama sayılan tasarruflar açıkça bentler hâlinde belirtilmiştir (a, b, c).
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik2004 sayılı Kanunun ek 1. maddesinin ikinci fıkrası değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiAnayasa Mahkemesi kararıyla, parasal değerlerin (kesinlik sınırı) güncellenirken dava konusu mal veya alacak değerinin güncellenmemesi nedeniyle taraflara aşırı külfet yüklendiği ve kanun yoluna başvurmalarının engellendiği tespit edilmiştir. Bu durum, hükmün denetlenmesini talep etme hakkına orantısız sınırlama getirmiştir.
Amaç– Kanun yoluna başvuru hakkını korumak.
– Taraflara aşırı mali yük bindirilmesini önlemek.
– Yargılamanın en az maliyetle ve kısa sürede sonuçlanmasıyla kamusal yararı dengelemek.
Fıkrada Yapılan Düzenleme363 ve 364. maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında, artık hükmün verildiği tarihteki miktar değil, şikâyet başvurusunun yapıldığı veya davanın açıldığı tarihteki miktar esas alınacaktır.
Düzenlemenin GerekçesiParasal sınırların güncel değer esas alınarak uygulanması, tarafların kanun yoluna başvurma hakkını korumak ve enflasyon nedeniyle oluşan külfeti önlemek amacıyla yapılmıştır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“363 ve 364 üncü maddelerdeki parasal sınırların uygulanmasında şikâyet başvurusunun yapıldığı veya davanın açıldığı tarihteki miktar esas alınır.”

5/12/1969 TARİHLİ VE 1136 SAYILI AVUKATLIK KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 59. maddesinin dördüncü fıkrası değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiDisiplin soruşturmasının ceza kovuşturmasını beklediği durumlarda, ilgili baronun ceza süreci ve sonuçlarından haberdar olması sağlanmalıdır.
Amaç– Avukatın disiplin soruşturmasının ve ceza yargılamasının sonuçlarından haberdar edilmesini sağlamak.
– Baroların takip ve denetim görevlerini etkin şekilde yerine getirmesini temin etmek.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeCeza kovuşturması ve yargılama aşamalarında verilen nihai kararlar, avukatın kayıtlı olduğu baroya bildirilir.
Düzenlemenin GerekçesiDisiplin ve ceza süreçlerinin koordineli yürütülmesi ve baronun bilgilendirilmesi amacıyla yapılmıştır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Bu durum ve yargılama aşamalarında verilen nihai kararlar avukatın kayıtlı olduğu baroya bildirilir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Kanunun 134. maddesi başlığıyla birlikte değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiAnayasa Mahkemesi kararıyla, disiplin cezası ile disiplin suçu arasında yeterli bağlantının olmaması, hukuki güvence eksikliği ve keyfi uygulama riskinin bulunması nedeniyle madde iptal edilmiştir.
Amaç– Disiplin cezalarının uygulanmasında hukuki güvenceyi sağlamak.
– Avukatlık mesleği onur ve ünvanını korumak.
– Eylem ve ceza arasında adil dengeyi temin etmek.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeAvukatların onur ve ünvanına, savunma hakkının kutsallığına, özen ve doğruluk yükümlülüklerine aykırı hâl ve hareketleri tespit edildiğinde, ihlalin niteliği ve eylemin ağırlığı dikkate alınarak Kanunda yazılı disiplin cezalarından biri verilir.
Düzenlemenin GerekçesiDisiplin cezalarının uygulanmasında eylem ve ceza arasındaki ölçüyü netleştirmek ve keyfi yorum riskini önlemek amacıyla yapılmıştır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Disiplin cezalarının uygulanacağı haller: Avukatlara; avukatlık onur ve ünvanına, savunma hakkının kutsallığının gerektirdiği saygı ve güvene veya özen ve doğruluk yükümlülüklerine uymayan hâl ve hareketlerinin tespit edilmesi üzerine, ihlalin niteliğine ve eylemin ağırlık derecesine göre bu Kanunda yazılı disiplin cezalarından biri verilir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Kanunun 135. maddesi başlığıyla birlikte değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiAnayasa Mahkemesi kararıyla, disiplin suç ve cezaları arasında yeterli bağlantı olmadığı, fiil ve ceza arasında adil denge sağlanmadığı ve hukuki güvencelerin eksik olduğu gerekçesiyle madde iptal edilmiştir.
Amaç– Disiplinsizlik eylemleri ile disiplin cezaları arasında adil dengeyi sağlamak.
– Hukuki güvenceyi güçlendirmek.
– Keyfi yorum ve uygulamaları önlemek.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeAvukatlar hakkında uygulanacak disiplin cezaları uyarma, kınama, para cezası, işten çıkarma ve meslekten çıkarma olarak belirlenmiş, her ceza türü için uygulanacak fiiller ayrı ayrı gösterilmiştir. Benzer eylemler de kapsama alınarak cezaların boş geçmesi önlenmiştir.
Düzenlemenin GerekçesiDisiplinsizlik fiilleri ile cezalar arasında ölçülü ve adil bir bağlantı kurmak, meslek içi denetimi ve cezaların uygulanabilirliğini artırmak amacıyla yapılmıştır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Disiplin cezaları: Avukatlar hakkında uygulanacak disiplin cezaları uyarma, kınama, para cezası, işten çıkarma ve meslekten çıkarmadır. Her ceza türü ve uygulanacağı hâller madde metninde ayrıntılı şekilde belirlenmiştir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Kanunun 136. maddesi değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiDisiplin cezalarının caydırıcılığının artırılması ve hakkaniyete uygun uygulanmasının sağlanması amacıyla madde yeniden düzenlenmiştir.
Amaç– Önceki disiplin cezası almış avukatların tekrar suç işlemesi hâlinde cezanın bir derece artırılmasını sağlamak.
– Tekrar işten çıkarma gerektiren fiil işlenirse üst sınırın uygulanmasını düzenlemek.
– Hakkında beş yıl geçmiş avukatların cezalarının hafifletilebilmesini mümkün kılmak.
Fıkrada Yapılan Düzenleme1. Hakkında disiplin cezası olan avukatın yeni fiili hâlinde ceza bir derece artırılır; ilk uyarma cezası sonrasında işten çıkarma gerektiren fiilde üst sınır uygulanır.
2. İşten çıkarma cezası almış avukat, beş yıl içinde en az kınama gerektiren fiil işlerse meslekten çıkarılır.
3. İlk defa disiplin cezası gerektiren fiillerde, meslekten çıkarma durumları hariç, bir derece hafif ceza uygulanabilir.
Düzenlemenin GerekçesiDisiplin cezalarının hakkaniyetli ve orantılı uygulanmasını sağlamak, caydırıcı etkisini güçlendirmek ve önceki disiplin geçmişini göz önünde bulundurmak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Hakkında herhangi bir disiplin cezası verilen avukatın, bu cezanın kesinleştiği tarihten itibaren beş yıl içinde disiplin cezası gerektiren yeni bir fiil işlemesi hâlinde, bu fiil için Kanunda öngörülen disiplin cezasının bir derece ağır olanı uygulanır…”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Kanunun 155. maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
Değişiklik Gerekçesi135 ve 136. maddelerde yapılan düzenlemelerle disiplin cezaları ve bunları gerektiren eylemler ayrıntılı olarak belirlenmiş olup, 155. maddenin ikinci fıkrasına artık ihtiyaç kalmamıştır.
Amaç– Yeni düzenlemelerle uyum sağlamak.
– Çelişkili veya gereksiz hükümleri yürürlükten kaldırmak.
Fıkrada Yapılan Düzenlemeİkinci fıkra tamamen yürürlükten kaldırılmıştır.
Düzenlemenin GerekçesiDisiplin cezaları ile eylemler 135 ve 136. maddelerde ayrıntılı şekilde düzenlendiği için 155. maddenin ikinci fıkrasının kaldırılması gerekmektedir.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“1136 sayılı Kanunun 155 inci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Kanunun 159. maddesinin üçüncü fıkrasına cümle eklenmiş ve maddeye yeni bir fıkra ilave edilmiştir.
Değişiklik GerekçesiDisiplin cezalarının zamanaşımına tabi olduğu ve hukuki belirlilik ilkesinin sağlanması amacıyla; ceza verme süresi, mahkeme kararları ve zamanaşımı düzenlenmiştir.
Amaç– Disiplin cezası gerektiren eylemlerin cezasız kalmasını önlemek.
– Hukuki belirlilik ve süreler konusunda netlik sağlamak.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– Kesinleşen mahkeme kararının ilgili baroya bildirilmesinden itibaren bir yıl geçmesi hâlinde ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
– Disiplin soruşturması veya kovuşturmasına karşı dava açılması hâlinde zamanaşımı süresi kesilir; mahkeme kararı uyarınca en geç iki yıl içinde yeniden yapılacak soruşturma/kovuşturma sonucuna göre karar verilir.
Düzenlemenin GerekçesiCeza zamanaşımı ve dava süreçlerinin disiplin kurullarınca net şekilde uygulanmasını sağlamak, hukuki belirliliği güçlendirmek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm1. “Disiplin Kurulu tarafından kovuşturma sonucunun beklenmesine karar verilmesi halinde, kesinleşen mahkeme kararının ilgili baroya bildirilmesinden itibaren bir yıl geçmekle ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.”
2. “Disiplin soruşturması veya kovuşturması sonucu tesis edilen idari işleme karşı dava açılması halinde zamanaşımı süresi kesilir. Mahkemenin idari işlemin iptaline ilişkin kararının ilgili baro veya Türkiye Barolar Birliğine bildirilmesinden itibaren mahkeme kararı uyarınca en geç iki yıl içinde yeniden yapılacak soruşturma veya kovuşturma sonucuna göre karar verilir. Mahkeme kararının ilgili baro veya Türkiye Barolar Birliğine ulaşmasından itibaren iki yıl geçtikten sonra disiplin cezası verilemez.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik1136 sayılı Kanunun 160. maddesinin ikinci fıkrasında değişiklik yapılmıştır.
Değişiklik GerekçesiDisiplin cezalarının sicilden silinmesi süresine açıklık getirerek, hukuki belirlilik ve avukatların haklarının korunması amaçlanmıştır.
Amaç– Uyarma, kınama, para ve işten çıkarma cezalarının sicilden silinmesini sağlamak.
– Tekerrür cezalarının sicilden silinmemesini temin etmek.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeDisiplin cezası alan avukatlar, uyarma, kınama, para ve işten çıkarma cezalarının uygulanmasından itibaren beş yıl geçtikten sonra disiplin kuruluna başvurarak sicilden silinmesini talep edebilir. Tekerrür işten çıkarma cezaları bu kapsama dahil değildir.
Düzenlemenin GerekçesiDisiplin cezalarının hukuki süreye tabi tutulmasını sağlamak ve hak kayıplarını önlemek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Meslekten çıkarma cezasından başka bir disiplin cezası verilen avukatlar, uyarma, kınama, para ve işten çıkarma cezalarının uygulanmasından itibaren beş yıl geçtikten sonra disiplin kuruluna başvurarak bu disiplin cezalarının sicillerinden silinmesini isteyebilirler. Tekerrür uygulanarak verilen işten çıkarma cezaları bu hükmün dışındadır.”

21/1/2002 TARİHLİ VE 4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik4734 sayılı Kanunun 53. maddesinin (j) fıkrasının dördüncü ve beşinci paragraflarında değişiklik yapılmıştır.
Değişiklik GerekçesiAnayasa Mahkemesinin iptal kararları sonrası hak arama hürriyeti ile mülkiyet hakkı arasında adil dengeyi sağlamak, başvuru bedeli iadesine açıklık getirmek.
Amaç– İtirazen şikâyet başvuru bedelinin haklılık oranına göre iadesini sağlamak.- Sözleşmenin feshi durumunda iade edilecek bedelin oranını belirlemek.- Faiz işletilmemesini temin etmek.- İade sürecini netleştirmek.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– Başvuru bedeli, başvuru dilekçesindeki iddiaların haklılık oranına göre iade edilir.- Kurumca ihalenin iptalinde veya düzeltici işlem kararı alınan durumlar hariç, bedel iade edilir.- Aynı iddia kapsamında birden fazla husus ayrı iddia olarak değerlendirilir.- Başvuru sahibinin talebi üzerine Kurum, 30 gün içinde bedel iadesi yapar; faiz işlemez.- Sözleşme feshi durumunda, bedel ilk sözleşme bedelinin tamamlanmayan oranına göre iade edilir; talep ve işlem süreleri detaylandırılmıştır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“İtirazen şikayet başvuru bedelinin, itirazen şikayet başvuru dilekçesinde yer verilen iddialar dikkate alınarak belirlenecek haklılık oranına karşılık gelen kısmının Kurul kararı ile başvuru sahibine iadesine karar verilir. … Kurumca iade edilen bu bedel için faiz işlemez. İtirazen şikayet başvurusu üzerine alınan Kurul kararlarına karşı açılan davalar sonucunda veya 4735 sayılı Kanunun 10. maddesi uyarınca sözleşmenin feshedilmesi hallerinde, bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedelin ilk sözleşme bedelinin tamamlanmayan oranına karşılık gelen kısmının Kurul kararı ile yükleniciye iade edilmesine karar verilir. … Kurumca iade edilen bu bedel için faiz işlemez.”

26/9/2004 TARİHLİ VE 5235 ADLÎ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ İLE BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YETKİLERİ HAKKINDA KANUN

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5235 sayılı Kanunun 12. maddesinin birinci fıkrasından “nitelikli dolandırıcılık (m. 158),” ibaresi çıkarılmıştır.
Değişiklik GerekçesiTCK’nın 157. maddesinde düzenlenen dolandırıcılık suçu ile 158. maddede düzenlenen nitelikli dolandırıcılık suçlarının farklı mahkemelerde yargılanması sebebiyle oluşan görev uyuşmazlıklarını önlemek.
Amaç– Dolandırıcılık suçlarının asliye ceza mahkemelerinde yargılanmasını sağlamak.- Asliye ceza mahkemelerinde ihtisaslaşma yoluyla yargılamaların makul sürede tamamlanmasını temin etmek.- Suçlarla daha etkin mücadele etmek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“nitelikli dolandırıcılık (m. 158),” ibaresi çıkarılmıştır.
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5235 sayılı Kanuna geçici madde eklenmiştir (GEÇİCİ MADDE 7).
Geçici Madde İçeriği– Madde yürürlüğe girdiğinde ağır ceza mahkemelerinde veya istinaf/temyiz incelemesinde bulunan nitelikli dolandırıcılık (m. 158) dosyalarında mahkemenin görevinin değiştiği gerekçesiyle görevsizlik veya bozma kararı verilemez.- Bu davalar kesin hükümle sonuçlandırılıncaya kadar eski görev kurallarına göre görülmeye devam edilir.
Amaç– Nitelikli dolandırıcılık suçlarının asliye ceza mahkemesinde görülmesini sağlamak.- Yürürlük değişikliğinin mevcut davalarda aksaklık yaratmasını engellemek.- Görevsizlik veya bozma kararlarının kullanılmasını önlemek.

26/9/2004 TARİHLİ VE 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 32. maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü cümlesi değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiKısmi akıl hastalarının cezai sorumluluğu çerçevesinde hem mahkûmiyet hem de güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını sağlamak; infazda oluşabilecek uygulama sorunlarını önlemek.
Amaç– Kısmi akıl hastalarına verilen cezanın infazını sağlamak.- Mahkûmiyet kararı yanında akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını garanti altına almak.- Mevcut uygulamada mahkûmiyet cezasının güvenlik tedbirine çevrilmesinin önüne geçmek.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeKısmi akıl hastaları hakkında mahkûmiyet kararı yanında ayrıca akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirine de hükmolunur.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Kişi hakkında ayrıca akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirine hükmolunur.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 57. maddesinin ikinci fıkrasına ek cümle getirilmiş ve altıncı fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
Değişiklik GerekçesiAkıl hastalarının tedavi ve korunma süresini belirleyerek hem failin rehabilitasyonu hem de toplumun korunmasını sağlamak; uygulamada tereddütleri önlemek.
Amaç– Akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerinin uygulanmasında asgari süreyi belirlemek.- Ağır suçlar kapsamında tedavi süresini sınırlamak veya alt sınır koymak.- Uygulamada belirsizlikleri ortadan kaldırmak.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeAkıl hastalarının güvenlik tedbiri kapsamında kurumda geçirecekleri süreye alt sınır getirilmiştir: ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezası gerektiren suçlarda en az 1 yıl, üst sınırı 10 yıldan fazla hapis cezası gerektiren suçlarda ise en az 6 ay.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Ancak, hakkında 32 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca güvenlik tedbirine hükmedilen akıl hastaları için kurumda geçirilecek süre, ağırlaştırılmış müebbet hapis ve müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda bir yıldan, üst sınırı on yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda ise altı aydan az olamaz.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 75. maddesinin altıncı fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendi değiştirilmiştir.
Değişiklik GerekçesiAnayasa Mahkemesinin iptal kararları doğrultusunda, hakaret suçlarında eşitlik ilkesini sağlamak ve önödeme hükümlerinin kapsamını genişletmek.
Amaç– Sesli, yazılı veya görüntülü iletiler yoluyla işlenen hakaretler ile doğrudan veya gıyapta işlenen hakaretler için önödeme hükümlerinin uygulanmasını sağlamak.- Suçun beş yıl içinde yeniden işlenmesi hâlinde önödeme hükümlerinin uygulanmamasını temin etmek.- Kamu görevlisine yönelik hakaretlerde önödeme hükümlerinin uygulanmayacağını belirtmek.
Fıkrada Yapılan DüzenlemeHakaret suçları bakımından önödeme hükümleri, suçun işlenme biçimine bakılmaksızın uygulanacaktır. Beş yıl içinde tekrar eden suçlarda önödeme uygulanmaz ve kamu davası açılır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“2. Hakaret (üçüncü fıkranın (a) bendi hariç, madde 125),”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 89. maddesinde değişiklik yapılmıştır.
Değişiklik GerekçesiArtan tehlikeli faaliyet alanları, yoğun insan etkileşimi ve trafik ile birlikte taksirle yaralama suçlarının önlenmesi amacıyla ceza miktarlarının artırılması.
Amaç– Kişilerin davranışlarında gerekli dikkat ve özeni göstermesini sağlamak.
– Taksirle yaralama suçlarıyla daha etkin mücadele etmek.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– Birinci fıkra: ceza süresi “üç aydan bir yıla” yerine “dört aydan iki yıla” olarak değiştirilmiştir.
– Dördüncü fıkra: ceza süresi “altı aydan üç yıla” yerine “dokuz aydan beş yıla” olarak değiştirilmiştir.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Birinci fıkra: ‘dört aydan iki yıla’, Dördüncü fıkra: ‘dokuz aydan beş yıla’”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 155. maddesine üçüncü fıkra eklenmiştir.
Değişiklik GerekçesiGüveni kötüye kullanma suçlarının kiralık veya motorlu taşıtlar üzerinden yaygınlaşması ve suçla mücadelede caydırıcılığın artırılması ihtiyacı.
Amaç– Suçla daha etkin mücadele etmek.- Mağduriyetleri önlemek.- Caydırıcılığı sağlamak.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– Suçun konusunun motorlu kara, deniz veya hava taşıtı olması halinde ceza bir kat artırılır.- Elektrikli motorlu araçlar da kapsama dahildir.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“(3) Suçun konusunun motorlu kara, deniz veya hava taşıtı olması halinde yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir kat artırılır.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Kanunun 170. maddesinde birinci fıkrada ceza alt ve üst sınırları artırılmış, ses ve gaz fişeği atabilen silah kullanımı ve toplu alanlarda suç işlenmesi halleri eklenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Toplumda kurusıkı olarak bilinen ses ve gaz fişeği atabilen silahların yaygın kullanımı.- Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması riskinin toplu alanlarda artması.- Caydırıcılığı ve toplumsal huzurun korunmasını sağlamak.
Amaç– Suçla daha etkin mücadele.- Caydırıcılığı artırmak.- Toplum güvenliğini sağlamak.- Ölçülülük ilkesine uygun ceza dengesi kurmak.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– Birinci fıkra: “altı aydan üç yıla” → “bir yıldan beş yıla”.- Ses ve gaz fişeği atabilen silah kullanımı için ayrı ceza: 6 aydan 3 yıla hapis.- Toplu alanlarda işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Suçun ses ve gaz fişeği atabilen silahla ateş etmek suretiyle işlenmesi halinde kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”“(2) Birinci fıkrada tanımlanan suçun kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Kanunun 220. maddesinde, örgüt kurmak, yönetmek ve üye olmak suçlarının alt ve üst ceza sınırları artırılmış; çocukların araç olarak kullanılmasına ilişkin düzenleme eklenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Suç örgütlerinin toplumsal barışı ve kamu güvenliğini tehlikeye atması.- Örgütlerin çocukları suça alet etme riski.- Suç ve suçlulukla mücadelede etkinliğin artırılması.
Amaç– Toplumsal huzuru ve kamu güvenliğini sağlamak.- Çocukların örgüt faaliyetlerinde araç olarak kullanılmasının önüne geçmek.- Caydırıcılığı artırmak.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– Birinci fıkra: “dört yıldan sekiz yıla” → “beş yıldan on yıla”.- İkinci fıkra: “dört yıla” → “beş yıla”.- Üçüncü fıkra: “dörtte birinden yarısına kadar” → “yarısı oranında”.- Beşinci fıkra başına ek: “Örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda çocukların araç olarak kullanılması halinde, örgüt yöneticilerine yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır.”
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda çocukların araç olarak kullanılması halinde, örgüt yöneticilerine yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5237 sayılı Kanunun 223. maddesi başlığı ve fıkraları değiştirilmiş; kara, deniz, demiryolu ve hava ulaşım araçlarının hareketinin engellenmesi, kaçırılması veya alıkonulması suçlarına ilişkin cezalar ve düzenlemeler güncellenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Ulaşım araçları ve kullanıcılarının güvenliğinin sağlanması.- Trafikteki tartışma ve engelleme eylemlerinin önlenmesi.- Suçun işlenme yöntemlerine ve araç türüne göre ceza adaletinin sağlanması.
Amaç– Ulaşım güvenliğini ve seyahat hürriyetini korumak.- Trafikteki saldırganlık ve engellemelerle etkin mücadele.- Suç işlenirken başka suçların işlenmesi durumunda ek cezalandırma sağlamak.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– 1. fıkra: Kara ulaşım aracının hareketini engelleme/durdurma: 1–3 yıl, aracı başka yere götürme: 2–5 yıl.- 2. fıkra: Deniz/demiryolu ulaşım aracı: 3–7 yıl.- 3. fıkra: Hava ulaşım aracı: hareketi engelleme 5–10 yıl, başka yere götürme 7–12 yıl.- 4. fıkra: Bu suçların işlenmesi sırasında başka bir suç işlenirse, ayrıca cezalandırılır.- Beşinci fıkra yürürlükten kaldırılmıştır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Ulaşım araçlarının hareketinin engellenmesi, kaçırılması veya alıkonulması MADDE 223- (1) Hukuka aykırı bir davranışla kara ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen veya bu aracı hareket halinde iken durduran kişi, bir yıldan üç yıla kadar, bu aracı gitmekte olduğu yerden başka yere götüren kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Suçun konusunun deniz veya demiryolu ulaşım aracı olması halinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (3) Hukuka aykırı bir davranışla hava ulaşım aracının hareket etmesini engelleyen kişi, beş yıldan on yıla kadar, bu aracı gitmekte olduğu yerden başka yere götüren kişi, yedi yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan suçların işlenmesi amacıyla veya sırasında başka bir suçun işlenmesi halinde ayrıca bu suçtan dolayı ceza verilir.”

4/12/2004 TARİHLİ VE 5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 128/A maddesi eklenmiş; bilişim suçları nedeniyle elde edilen menfaatin bulunduğu hesapların askıya alınması ve elkoyma işlemleri düzenlenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Teknolojik gelişmeler ve bilişim suçlarının artışı.- Suçun işlenmesini önleme ve mağdurların korunması.- Mali önlemlerle işlem güvenliğinin sağlanması.- Suç ve suçlulukla daha etkin mücadele.
Amaç– Suça konu menfaatin hızlı ve etkin şekilde engellenmesi.- Mağduriyetlerin en kısa sürede giderilmesi.- Yargı mercileri aracılığıyla mülkiyet hakkının korunması.- Hesap sahiplerinin yargı denetimine başvuru hakkının sağlanması.
Fıkrada Yapılan Düzenleme– 1. fıkra: Tahdidi suçlarda makul şüphe bulunması halinde banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı tarafından hesaplar 48 saate kadar askıya alınabilir.- 2. fıkra: Askıya alma işlemi ve hesap hareketleri, ilgili mali kurumca Cumhuriyet başsavcılığına bildirilir; hesap sahibi itiraz edebilir, başvuru 24 saat içinde karara bağlanır.- 3. fıkra: Askıya alma öncesi menfaatin başka kuruma transferi tespit edilirse, ilgili mali kuruma derhal bildirilir.- 4. fıkra: Askıya alınan menfaat, hâkim kararı veya gecikmesinde sakınca varsa Cumhuriyet savcısının yazılı emriyle elkoyulabilir; hâkim 48 saat içinde karar verir.- 5. fıkra: Elkonulan menfaat, mağdura ait olduğunun anlaşılması halinde iade edilir.- 6. fıkra: Askıya alma kararını verenler hukuki bakımdan sorumlu tutulmaz.- 7. fıkra: Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme talebi üzerine mali kurum, istenilen bilgi ve belgeleri 10 gün içinde göndermek zorundadır; göndermeyenlere 50.000–300.000 TL idarî para cezası uygulanır.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“Bilişim suçlarının işlenmesi suretiyle elde edilen menfaatin bulunduğu hesabın askıya alınması ve elkoyma MADDE 128/A- (1) … (7) …” (Madde metni, yukarıdaki fıkraları kapsamaktadır.)
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 250 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer alan “(madde 170)” ibaresi “(madde 170, birinci ve üçüncü fıkra)” şeklinde değiştirilmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– 5237 sayılı Kanunun 170 inci maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun, kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi durumunu nitelikli hâle getirmek.- Bu suçun seri muhakeme usulü kapsamı dışında tutulmasını sağlamak.
Amaç– Toplumsal güvenliğin sağlanması.- Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun toplu alanlarda işlenmesini caydırmak.- Seri muhakeme usulü kapsamında olmayan suçları doğru şekilde tespit etmek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“5271 sayılı Kanunun 250 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer alan ‘(madde 170)’ ibaresi ‘(madde 170, birinci ve üçüncü fıkra)’ şeklinde değiştirilmiştir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 253 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (7) numaralı alt bendinde yer alan “(madde 155)” ibaresi “(üçüncü fıkra hariç, madde 155)” şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasında yer alan “(125 inci maddenin ikinci fikrası),” ibaresi “(madde 125)” olarak değiştirilmiş ve fıkraya şu cümle eklenmiştir: “Ancak önödeme kapsamına giren bir suç ile uzlaştırma kapsamına giren bir suçun birlikte aynı mağdura karşı işlenmiş olması hâlinde uzlaştırma kapsamındaki suç bakımından uzlaşma hükümleri uygulanır.”
Değişiklik Gerekçesi– 5237 sayılı Kanunun 155 inci maddesine eklenen üçüncü fıkra ile güveni kötüye kullanma suçunun konusunun motorlu taşıt olması hâlinde cezayı ağırlaştırıcı neden olarak düzenlenmesi.- Bu nitelikli halin uzlaştırma kapsamı dışında tutulması.- 5237 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde düzenlenen hakaret suçunun önödeme kapsamına alınması ve uzlaştırma yoluna gidilememesi.- Önödeme ve uzlaştırma kapsamında bulunan suçların birlikte işlenmesi hâlinde düzenleme uyumu sağlamak.
Amaç– Suç ve cezaların uygulanmasında uyum ve tutarlılık sağlamak.- Uzlaştırma ve önödeme kurumlarının eşgüdümlü şekilde uygulanmasını temin etmek.- Cezaların caydırıcılığını ve adil uygulamayı güçlendirmek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“(b) bendinin (7) numaralı alt bendinde yer alan ‘(madde 155)’ ibaresi ‘(üçüncü fıkra hariç, madde 155)’, üçüncü fıkrasında yer alan ‘(125 inci maddenin ikinci fikrası),’ ibaresi ‘(madde 125)’ şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya ‘Ancak önödeme kapsamına giren bir suç ile uzlaştırma kapsamına giren bir suçun birlikte aynı mağdura karşı işlenmiş olması hâlinde uzlaştırma kapsamındaki suç bakımından uzlaşma hükümleri uygulanır.’ cümlesi eklenmiştir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5271 sayılı Kanunun 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “maddenin birinci fıkrasının (g) ve (h) bentleri hariç diğer bentlerinde” ibaresi “maddede” şeklinde değiştirilmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Bölge adliye mahkemelerinin bozma yetkisinin kapsamını genişletmek.- İlk derece mahkemelerinin kararlarında 289 uncu maddenin birinci fıkrasının (g) ve (h) bentlerinde belirtilen hukuka aykırılıkların bulunması hâlinde de bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin bozma kararı verebilmesini sağlamak.
Amaç– Bölge adliye mahkemelerinin bozma yetkisini artırarak hukuka aykırılıkların daha etkin denetlenmesini sağlamak.- Yargılamada adil ve tutarlı karar mekanizmasını güçlendirmek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“5271 sayılı Kanunun 280 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan ‘maddenin birinci fıkrasının (g) ve (h) bentleri hariç diğer bentlerinde’ ibaresi ‘maddede’ şeklinde değiştirilmiştir.”

 

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5271 sayılı Kanuna geçici madde eklenmiştir: Geçici Madde 8.
Değişiklik Gerekçesi– Soruşturma veya kovuşturma evresinde olup, maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uzlaşmanın sağlanmış olduğu dosyaların, uzlaştırmanın kaldırılması nedeniyle önödeme kapsamına alınmasının önüne geçmek.- Bu dosyaların, 253 üncü maddenin üçüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükümlerine göre sonuçlandırılmasını sağlamak.
Amaç– Mevcut uzlaşma sağlanmış hakaret dosyalarının hukuki belirsizliğe düşmesini önlemek.- Adil yargılama ve hukuk güvenliğini korumak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“GEÇİCİ MADDE 8- (1) Soruşturma veya kovuşturma evresinde olup da bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uzlaşmanın sağlanmış olduğu dosyalar bakımından bu maddeyi ihdas eden Kanunla 253 üncü maddenin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik ve 5237 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin altıncı fıkrasında yapılan değişiklik uygulanmaz. Bu dosyalar, 253 üncü maddenin üçüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükümlerine göre sonuçlandırılır.”

13/12/2004 TARİHLİ VE 5275 SAYILI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 10 uncu maddesinin altıncı fıkrasında değişiklik yapılmış, yedinci ve sekizinci fıkralar yürürlükten kaldırılmıştır.
Değişiklik Gerekçesi– 31/7/2023 tarihi itibarıyla kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma veya denetimli serbestliğe çıkma hakkından, bu tarihten önce işlenen suçlar nedeniyle cezaevinde bulunan hükümlülerin de yararlanabilmesini sağlamak.- Aynı veya daha önceki tarihlerde işlenen suçlar nedeniyle soruşturma veya kovuşturmalar sırasında hükümlüden kaynaklanmayan gecikmelerin, infaz sürecini olumsuz etkilemesini önlemek.- Açık ceza infaz kurumlarında bulunma koşulu bakımından hükümlüler arasında ayrımcılık yapılmamasını temin etmek.
Amaç– Hükümlülerin 31/7/2023 tarihi ve öncesi işlenen suçlar nedeniyle hak ettikleri avantajlardan yararlanmasını sağlamak.- İnfaz adaletini güvence altına almak.- Hükümlülerin daha erken denetimli serbestliğe veya açık ceza infaz kurumuna ayrılabilmesiyle rehabilitasyon ve topluma kazandırma sürecini hızlandırmak.
Eski Metin“31/7/2023 tarihi itibarıyla kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler, daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılabilir ve/veya denetimli serbestliğe ayrılabilir. Açık ceza infaz kurumlarında bulunma koşulu bakımından hükümlünün Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca doğrudan açık ceza infaz kurumuna alınması ile kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna ayrılması arasında farklılık yoktur. Yedinci ve sekizinci fıkralar yürürlükten kaldırılmıştır.”
Yeni Metin“31/7/2023 tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler, altıncı fıkrada belirtilen koşulları sağlamaları hâlinde daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma ve/veya denetimli serbestliğe ayrılma hakkından yararlanır. Bu hükümlülerin 31/7/2023 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumunda bulunması şartı aranmaz. Dolayısıyla, bu tarihten önce işlenen suçlar nedeniyle 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna veya denetimli serbestliğe ayrılabilme imkânı sağlanır. Altıncı fıkradaki düzenlemenin hükümlünün aleyhine sonuç doğurduğu tespit edilirse, genel hükümlere göre işlem tesis edilir. Açık ceza infaz kurumunda bulunma koşulu bakımından doğrudan açık ceza infaz kurumuna alınma ile kapalıdan açık ceza infaz kurumuna geçiş arasında fark yoktur. Yedinci ve sekizinci fıkralar yürürlükten kaldırılmıştır.”
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen HükümAltıncı fıkra: – “tarihi itibarıyla” → “tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle”- “tarihinde geçici 9 uncu maddenin altıncı fıkrası kapsamında açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler,” → “tarihi ve öncesinde işlenmiş suçlar nedeniyle açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler,”Yedinci ve sekizinci fıkralar yürürlükten kaldırılmıştır.

14/6/2005 TARİHLİ VE 5362 SAYILI ESNAF VE SANATKÂRLAR MESLEK KURULUŞLARI KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 62 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında değişiklik yapılmış; üçüncü fıkradan sonra yeni bir dördüncü fıkra eklenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Esnaf ve sanatkârların ürettiği mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifelerinin birlik yönetim kurulu tarafından otuz gün içinde onaylanması veya reddedilmesine ilişkin sürenin uygulamada netleştirilmesi.- Bakanlığın görüş talebine bağlı sürede otuz günlük sürenin durması ve görüşün iletilmesiyle yeniden başlaması sağlanarak tereddütlerin giderilmesi.- Tarifelere itiraz ve uzlaşma komisyonu sürecinin belirlenmesi.
Amaç– Tarifelerin hazırlanması ve onay süreçlerinde şeffaflık ve kesinlik sağlamak.- Komisyon değerlendirmesiyle yerel ekonomik koşullar ve maliyetler göz önüne alınarak adil ve uygulanabilir fiyat tarifeleri oluşturmak.- Bakanlığın görüşüne tabi fiyat tarifeleri ve uzlaşma süreci için yönetmelik ile usul ve esasları düzenlemek.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm1. fıkra: Süre durumu ve Bakanlık görüşü düzenlenmiş, onaylanan tarifenin bildirim ve yürürlüğe giriş süresi netleştirilmiş.2. fıkra: İtiraz edilen fiyat tarifelerinin uzlaşma komisyonunda değerlendirilmesi öngörülmüş.3. fıkra: Uzlaşma komisyonu yapısı ve karar alma süreci belirlenmiş.4. fıkra: Bakanlığın görüşüne tabi tarifeler ve komisyon süreci için yönetmelik ile usul ve esasların düzenleneceği hükmü eklenmiştir.

31/5/2006 TARİHLİ VE 5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa GEÇİCİ MADDE 111 eklenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Prim ödeme yükümlüsü olan vatandaşların ödeme güçlüğü çektiği zorunlu genel sağlık sigortası prim borçlarının kamuya olan yükünü hafifletmek.- Yapılandırma kanunlarından yararlanmayan veya yararlanmalarına rağmen borçlarını ödeyemeyen sigortalıların sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak.
Amaç– Vatandaşların ekonomik ve sosyal açıdan hayatlarını kolaylaştırmak.- Genel sağlık sigortası prim borçlarını ödeyemeyenlerin sağlık hizmetlerine erişimini sağlamak.- Sosyal güvenlik sisteminde adaletin ve sürdürülebilirliğin korunması.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm“GEÇİCİ MADDE 111- Bu Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında 1/1/2016 tarihinden önceye ait olup ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferî alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilir. Bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar söz konusu süreler için ödenmiş olan primler iade ve mahsup edilmez.”

23/5/2007 TARİHLİ VE 5651 SAYILI İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5651 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (ö) ve (r) bentlerinde değişiklik yapılmıştır.
Değişiklik Gerekçesi– Anayasa Mahkemesi, 5651 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki “içeriğin çıkarılması” hükmünü 11/10/2023 tarihli ve E:2020/76; K:2023/172 sayılı kararıyla iptal etmiştir.- Uygulamada içerik çıkarma ve uyarı yöntemlerinin belirsizliğinin giderilmesi ihtiyacı doğmuştur.
Amaç– İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve suçlarla mücadelede hukuki açıklığı sağlamak.- İçerik çıkarma ve uyarı yönteminin kapsamını netleştirerek adil ve şeffaf bir uygulama oluşturmak.- Hak ihlallerine karşı hızlı ve etkin önlem alınmasını sağlamak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm(ö) İçeriğin çıkarılması: İçeriğin internet ortamından çıkarılmasını ifade eder; uygulandığında söz konusu içerikler gerektiğinde geri döndürülebilir şekilde internet ortamından çıkarılır. (r) Uyarı yöntemi: İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle Kurum veya haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişiler tarafından yapılan bildirimdir; bildirim doğrudan ilgili içerik ve/veya yer sağlayıcıya yapılır.
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5651 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin dördüncü, dokuzuncu ve onbirinci fıkralarında değişiklik yapılmıştır.
Değişiklik Gerekçesi– Anayasa Mahkemesi, 5651 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki “içeriğin çıkarılması” hükmünü 11/10/2023 tarihli ve E:2020/76; K:2023/172 sayılı kararıyla iptal etmiştir.- Mevcut hükümlerin, internet ortamında içerik çıkarma işlemlerinde hukuki açıklığı sağlamaması.
Amaç– İçeriğin çıkarılması ve uyarı yöntemine ilişkin düzenlemelerde hukuki belirsizliği gidermek.- İçerik çıkarma tedbirinin internet ortamına uygulanmasını netleştirmek.- Erişim sağlayıcılar ve ilgili içerik/yer sağlayıcılarla uyumlu bir uygulama sağlamak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm– Dördüncü fıkra: “ilişkin olarak” ibaresinden sonra “içeriğin çıkarılması ve/veya” ibaresi eklenmiştir; ikinci cümle değiştirilmiştir.- Dokuzuncu fıkra: “yayından” ibaresi metinden çıkarılmıştır.- Onbirinci fıkra: “Başkan tarafından” ibaresinden sonra “erişim sağlayıcılar ile ilgili içerik ve yer sağlayıcılara” ibaresi eklenmiştir.- Onbirinci fıkra metni: “Bu karar, erişim sağlayıcılar ile ilgili içerik ve yer sağlayıcılara bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenir.”
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5651 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi başlığıyla birlikte yeniden düzenlenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Anayasa Mahkemesi 11/10/2023 tarihli ve E:2020/76; K:2023/172 sayılı kararıyla 9 uncu maddenin iptaline karar vermiştir.- İfade özgürlüğüne müdahale ile ilgili hukuki belirsizlikleri gidermek.- İnternet ortamında kasıtlı paylaşımlar ve kişilik haklarının ihlali ile mücadelede etkin ve ölçülü hukuki araçlar sağlamak.
Amaç– Kişilik haklarının korunmasını sağlamak.- İlk bakışta ihlalin anlaşılabildiği durumlarda hızlı içerik çıkarma ve/veya erişim engelleme mekanizması tesis etmek.- Sulh ceza hâkimlikleri kararlarının uygulanabilirliğini artırmak ve internet trafiği bant daraltma gibi yaptırımlarla etkinliği sağlamak.- Yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar için uygulanabilir çözüm oluşturmak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm– Başlık: “Kişilik haklarının ihlal edilmesi” olarak yeniden düzenlenmiştir.- (1) fıkra: Sulh ceza hâkimliğine başvuru hakkı ve içerik çıkarma/erişimin engellenmesi hakkı açıkça belirtilmiştir.- (2)-(4) fıkralar: İlk bakışta ihlalin anlaşılması, inceleme gerekmemesi ve başvurunun reddi hallerine ilişkin usul düzenlenmiştir.- (5) fıkra: Yayınla sınırlı karar, URL yöntemi ve istisnalar.- (6) fıkra: Kararın Birlik aracılığıyla erişim sağlayıcı ve içerik/yer sağlayıcılara bildirilmesi, yerine getirilmesi süresi (4 saat) belirtilmiştir.- (7) fıkra: Kararın başka adreslere uygulanması, itiraz hakkı.- (8) fıkra: İçerik çıkarılmışsa kararın hükümsüz kalması, kaldırılması düzenlemesi.- (9) fıkra: Kararlara itiraz yolu 5271 sayılı Kanuna göre ve tarafların dinlenmesi imkânı.- (10) fıkra: Kararın yerine getirilmemesi hâlinde erişim sağlayıcı ve içerik/yer sağlayıcı sorumlularına 1.000–5.000 gün adli para cezası.- (11) fıkra: Türkiye’den günlük erişimi 10 milyon üzeri olan yurt dışı sosyal ağ sağlayıcılar için özel yaptırımlar, bant genişliğinin %50-%90 daraltılması mekanizması ve sulh ceza hâkimliği yetkisi düzenlenmiştir.

5/11/2008 TARİHLİ VE 5809 SAYILI ELEKTRONİK HABERLEŞME KANUNU

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 50 nci maddesine 8–13 üncü fıkralar eklenmiş, mevcut sekizinci fıkra buna göre teselsül ettirilmiş ve bazı düzenlemeler değiştirilmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Sahte ve açık hatların dolandırıcılık, terör ve diğer suçlarda kullanılmasının önlenmesi.- Abonelik kayıtları yoluyla mağduriyet yaşayan gerçek kişiler ile suç delillerinin güvenliğini sağlamak.- Abonelik sisteminde disiplin ve güvenliği artırmak.
Amaç– Elektronik kimlik doğrulama ile abonelik kaydını güvence altına almak.- Sahte aboneliklerin ve çoklu hat kullanımının önüne geçmek.- İşletmecilerin sorumluluklarını netleştirmek.- Yurt dışı ve yabancı uyruklu kişiler ile ilgili aboneliklerde standart ve güvenli uygulama sağlamak.- Abonelik hatlarının suçta kullanılmasını engellemek ve kamu güvenliğini artırmak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm– (8) fıkra: Abonelik kaydının yalnızca elektronik kimlik doğrulama kabiliyetine sahip belgelerle yapılması; biyometrik doğrulama veya e-devlet şifresi ile teyit; belgeye sahip değilse özel usullerle kayıt yapılması; yabancı ve geçici kimlik sahipleri için prosedürler.- (9) fıkra: Üç ayda bir tüm abonelerin aktiflik durumu resmi makamlardan teyit edilecek; teyit edilemeyen hatların bağlantısı kesilecek.- (10) fıkra: Gerçek ve tüzel kişiler için açılabilecek hat sayısına Kurum tarafından belirlenen sınır getirilecek.- (11) fıkra: Belirlenen sayıdan fazla hat kullanımı tespit edilen cihazlara hizmet verilmeyecek.- (12) fıkra: Yabancı uyruklu gerçek kişilere özgü numara tahsis ve kullanım usul ve esasları Kurumca belirlenecek.- (13) fıkra: Maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Kurum tarafından belirlenecek.
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5809 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinde değişiklik yapılmıştır; ikinci fıkra ile yedinci ve dokuzuncu fıkralarda düzenlemeler, maddeye 18–19 uncu fıkralar eklenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– İşletmecilerin yükümlülüklerini yerine getirmemesi hâlinde idari para cezalarının belirlenmesi.- Abonelik kayıtları, hat sayısı sınırlamaları, aktiflik kontrolü ve aynı cihazda kullanılabilecek hat sayısı gibi düzenlemelerin uygulanmasının sağlanması.- Suçta kullanılan mobil haberleşme hatlarının tespit edilmesi ve bağlantısının kesilmesi.- Soruşturma ve kovuşturma aşamalarında bilgi ve belge taleplerinin yerine getirilmesini zorunlu kılmak.
Amaç– İşletmecilerin yükümlülüklerini ihlal etmemesini sağlamak.- Suçta kullanılan hatların haberleşmesinin kesilmesi yoluyla suçun yayılmasını engellemek.- Tüketici haklarının korunması.- Yargı taleplerinin hızlı şekilde yerine getirilmesini sağlamak.- İdari para cezaları ve caydırıcı tedbirlerle düzenlemelerin etkinliğini artırmak.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm– İkinci fıkra: “halinde,” ibaresi → “veya ilgili takvim yılına ilişkin net satışlarının belli olmaması hallerinde,”.- Yedinci fıkra: Hat başına ve cihaz başına uygulanacak idari para cezaları belirlenmiş; 50 nci maddenin sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci fıkralarına aykırılıklarda uygulanacak tutarlar açıklanmış.- Dokuzuncu fıkra: İşletmecinin haksız ücret tahsil ettiği durumlarda iade ve 6183 sayılı Kanuna göre faiz hesaplaması düzenlenmiş.- 18. fıkra: TCK’daki nitelikli hırsızlık, dolandırıcılık ve banka/kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında hatın bağlantısı hâkim kararı veya Cumhuriyet savcısının yazılı emriyle kesilecek; 48 saat içinde hâkim onayı zorunlu; cezai yaptırımlar belirlenmiş.- 19. fıkra: Soruşturma veya kovuşturma kapsamında işletmeciden talep edilen bilgi/ belgenin on gün içinde gönderilmemesi hâlinde idari para cezası uygulanacak; her bir talep için ayrı ayrı geçerli olacak.
Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik5809 sayılı Kanuna Geçici Madde 8 eklenmiştir; yabancı uyruklu kişilere ait mobil aboneliklerin güncellenmesi ve hat sayısı sınırlaması ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
Değişiklik Gerekçesi– Sahte veya açık hatların suçta kullanılmasının önlenmesi.- Yabancı uyruklu kişiler adına açılan hatlarda biyometrik doğrulamanın eksik olmasının risk oluşturması.- Aboneliklerin güncellenmesi, fazla hatların kapatılması veya devredilmesi ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde idari para cezası uygulanması.
Amaç– Yabancı uyruklu kişiler adına çıkartılmış abonelik kayıtlarının denetim altına alınması.- Yanlış veya eksik abonelik bilgilerinin güncellenmesi.- Hat sınırlaması kapsamında kalmayan fazla hatların kapatılması veya devri.- Suçta kullanılan hatların azaltılması.- Yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletmecilere idari para cezası uygulanması.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm– (1) Yabancı uyruklu gerçek kişiler, altı ay içinde abonelik kayıtlarını güncellemek zorundadır; Kurum bu süreyi altı ay daha uzatabilir.- (2) Başvuru yapmayan veya kimliği teyit edilemeyen yabancı uyruklu kişilerin hatlarının bir ay içinde bağlantısı kesilecektir.- (3) Bu madde ve 50 nci maddeye eklenen sekiz–onikinci fıkralar, altı ay sonra yürürlüğe girer.- (4) Kurum, hat sayısı sınırı ve yabancı kişilere özgü numara tahsisi/usul esaslarını altı ay içinde belirler.- (5) Kurum tarafından fazla hatları olan gerçek/tüzel kişilere altı ay süre tanınır; süresi içinde yerine getirmeyenlerin fazla hatları kesilir.- (6) Yükümlülükleri yerine getirmeyen işletmecilere hat başına 20.000 TL idari para cezası uygulanır.- (7) Fazla hatların devri veya kapatılması nedeniyle vergi, harç vb. uygulanmaz (her hat için bir kez).- (8) Uygulama usul ve esasları Kurum tarafından belirlenir.

20/6/2013 TARİHLİ VE 6493 SAYILI ÖDEME VE MENKUL KIYMET MUTABAKAT SİSTEMLERİ, ÖDEME HİZMETLERİ VE ELEKTRONİK PARA KURULUŞLARI HAKKINDA KANUN

Başlıkİçerik 
Yapılan Değişiklik6493 sayılı Kanun’un 12. maddesinin üçüncü fıkrasına “biyometrik yöntemlerle veya elektronik kimlik doğrulama kabiliyetini haiz kimlik belgeleriyle” ibaresi eklenmiştir.
Değişiklik Gerekçesi– Müşteri kimliğinin güvenli şekilde doğrulanması ihtiyacı.- Ödeme hizmetlerinde sahtecilik ve dolandırıcılık risklerinin azaltılması.
Amaç– Ödeme hizmetlerinde işlem güvenliğinin artırılması.- Suç ve dolandırıcılıkla etkin mücadele.- Kişilerin mağduriyetinin önlenmesi.
Kanun Metnine Eklenen/Değiştirilen Hüküm– Hizmet sözleşmesi kurulurken, müşterinin kimliği biyometrik yöntemlerle veya elektronik kimlik doğrulama kabiliyetini haiz belgelerle doğrulanacaktır.

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Servet DEMİR

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu